1. Mūlapariyāyavaggo

MN 1. Mūlapariyāyasuttaṃ

(Sutta o Porządku Podstaw)

Tak usłyszałem. Pewnego razu Błogosławiony przebywał w Ukkattha, w cieniu królewskiego drzewa Sala, w Gaju Subhaga. Tam odezwał się do mnichów tak:
„Mnisi”
„Czcigodny panie” odpowiedzieli.
Błogosławiony rzekł:
"Mnisi, nauczę was porządku podstaw całej natury, słuchajcie uważnie tego co powiem”.
„Tak, czcigodny panie” odpowiedzieli.

Błogosławiony powiedział: "Zdarza się, mnisi, że niewykształcony, prosty człowiek - który nie ma czci dla Szlachetnych, nie jest zaznajomiony z ich naukami ani nie jest poinstruowany w ich Dhammie, który nie ma czci dla prawych ludzi, nie jest zaznajomiony z ich naukami ani nie jest poinstruowany w ich Dhammie - postrzega ziemię jako ziemię. Postrzegając ziemię jako ziemię, projektuje w myślach ziemię, projektuje w myślach to co [immanentne] w ziemi, projektuje w myślach to co [emanujące] z ziemi , projektuje w myślach ziemię utożsamiając się z nią, zachwyca się ziemią. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, nie pojął jej w pełni.

Postrzega wodę jako wodę. Postrzegając wodę jako wodę, projektuje w myślach wodę, projektuje w myślach to co [immanentne] w wodzie, projektuje w myślach to co [emanujące] z wody, projektuje w myślach wodę utożsamiając się z nią, zachwyca się wodą. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, nie pojął jej w pełni.

Postrzega ogień jako ogień. Postrzegając ogień jako ogień, projektuje w myślach ogień, projektuje w myślach to co [immanentne] w ogniu, projektuje w myślach to co [emanujące] z ognia, projektuje w myślach ogień utożsamiając się z nim, zachwyca się ogniem. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, nie pojął jego w pełni.

Postrzega wiatr jako wiatr. Postrzegając wiatr jako wiatr, projektuje w myślach wiatr, projektuje w myślach to co [immanentne] w wietrze, projektuje w myślach to co [emanujące] z wiatru, projektuje w myślach wiatr utożsamiając się z nim, zachwyca się wiatrem. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, nie pojął jego w pełni.

Postrzega istoty jako istoty. Postrzegając istoty jako istoty, projektuje w myślach istoty, projektuje w myślach to co [immanentne] w istotach, projektuje w myślach to co [emanujące] z istot, projektuje w myślach istoty utożsamiając się z nimi, zachwyca się istotami. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, nie pojął ich w pełni.

Postrzega istoty niebiańskie Devata jako istoty niebiańskie. Postrzegając istoty niebiańskie jako istoty niebiańskie, projektuje w myślach istoty niebiańskie, projektuje w myślach to co [immanentne] w istotach niebiańskich, projektuje w myślach to co [emanujące] z istot niebiańskich, projektuje w myślach istoty niebiańskie utożsamiając się z nimi, zachwyca się istotami niebiańskimi. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, nie pojął ich w pełni.

Postrzega pana stworzeń Pajāpati jako pana stworzeń. Postrzegając pana stworzeń jako pana stworzeń, projektuje w myślach pana stworzeń, projektuje w myślach to co [immanentne] w panu stworzeń, projektuje w myślach to co [emanujące] z pana stworzeń, projektuje w myślach pana stworzeń utożsamiając się z nim, zachwyca się panem stworzeń. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, nie pojął go w pełni.

Postrzega najwyższego boga Brahma jako najwyższego boga. Postrzegając najwyższego boga jako najwyższego boga, projektuje w myślach najwyższego boga, projektuje w myślach to co [immanentne] w najwyższym bogu, projektuje w myślach to co [emanujące] z najwyższego boga, projektuje w myślach najwyższego boga utożsamiając się z nim, zachwyca się najwyższym bogiem. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, nie pojął go w pełni.

Postrzega jaśniejące istoty niebiańskie Ābhassaro jako jaśniejące istoty niebiańskie. Postrzegając jaśniejące istoty niebiańskie jako jaśniejące istoty niebiańskie, projektuje w myślach jaśniejące istoty niebiańskie, projektuje w myślach to co [immanentne] w jaśniejących istotach niebiańskich, projektuje w myślach to co [emanujące] z jaśniejących istot niebiańskich, projektuje w myślach jaśniejące istoty niebiańskie utożsamiając się z nimi, zachwyca się jaśniejącymi istotami niebiańskimi. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, nie pojął ich w pełni.

Postrzega przepełnione blaskiem istoty niebiańskie Subhaki.nhe jako przepełnione blaskiem istoty niebiańskie. Postrzegając przepełnione blaskiem istoty niebiańskie jako przepełnione blaskiem istoty niebiańskie, projektuje w myślach przepełnione blaskiem istoty niebiańskie, projektuje w myślach to co [immanentne] w przepełnione blaskiem istotach niebiańskich, projektuje w myślach to co [emanujące] z przepełnionych blaskiem istot niebiańskich, projektuje w myślach przepełnione blaskiem istoty niebiańskie utożsamiając się z nimi, zachwyca się przepełnionymi blaskiem istotami niebiańskimi. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, nie pojął ich w pełni.

Postrzega mieszkańców dziesiątego nieba Vehapphalo jako mieszkańców dziesiątego nieba. Postrzegając mieszkańców dziesiątego nieba jako mieszkańców dziesiątego nieba, projektuje w myślach mieszkańców dziesiątego nieba, projektuje w myślach to co [immanentne] w mieszkańcach dziesiątego nieba, projektuje w myślach to co [emanujące] z mieszkańców dziesiątego nieba, projektuje w myślach mieszkańców dziesiątego nieba utożsamiając się z nimi, zachwyca się mieszkańcami dziesiątego nieba. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, nie pojął ich w pełni.

Postrzega mieszkańców jedenastego nieba Abhibhū jako mieszkańców jedenastego nieba. Postrzegając mieszkańców jedenastego nieba jako mieszkańców jedenastego nieba, projektuje w myślach mieszkańców jedenastego nieba, projektuje w myślach to co [immanentne] w mieszkańcach jedenastego nieba, projektuje w myślach to co [emanujące] z mieszkańców jedenastego nieba, projektuje w myślach mieszkańców jedenastego nieba utożsamiając się z nimi, zachwyca się mieszkańcami jedenastego nieba. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, nie pojął ich w pełni.

Postrzega wymiar nieskończoności przestrzeni Ākāsānañcāyatana jako wymiar nieskończoności przestrzeni. Postrzegając wymiar nieskończoności przestrzeni jako wymiar nieskończoności przestrzeni, projektuje w myślach wymiar nieskończoności przestrzeni, projektuje w myślach to co [immanentne] w wymiarze nieskończoności przestrzeni, projektuje w myślach to co [emanujące] z wymiaru nieskończoności przestrzeni, projektuje w myślach wymiar nieskończoność przestrzeni utożsamiając się z nim, zachwyca się wymiarem nieskończoności przestrzeni. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, nie pojął jego w pełni.

Postrzega wymiar nieskończoności świadomości Viññā.nañcāyatana1 jako wymiar nieskończoności świadomości. Postrzegając wymiar nieskończoności świadomości jako wymiar nieskończoności świadomości, projektuje w myślach wymiar nieskończoności świadomości, projektuje w myślach to co [immanentne] w wymiarze nieskończoności świadomości, projektuje w myślach to co [emanujące] z wymiaru nieskończoności świadomości, projektuje w myślach wymiar nieskończoności świadomości utożsamiając się z nim, zachwyca się wymiarem nieskończoności świadomości. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, nie pojął jego w pełni.

Postrzega wymiar nicości Ākiñcaññāyatana2 jako wymiar nicości. Postrzegając wymiar nicości jako wymiar nicości, projektuje w myślach wymiar nicości, projektuje w myślach to co [immanentne] w wymiarze nicości, projektuje w myślach to co [emanujące] z wymiaru nicości, projektuje w myślach wymiar nicości utożsamiając się z nim, zachwyca się wymiarem nicości. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, nie pojął jego w pełni.

Postrzega wymiar ani percepcji ani braku percepcji Nevasaññānāsaññāyatana3 jako wymiar ani percepcji ani braku percepcji. Postrzegając wymiar ani percepcji ani braku percepcji jako wymiar ani percepcji ani braku percepcji, projektuje w myślach wymiar ani percepcji ani braku percepcji, projektuje w myślach to co [immanentne] w wymiarze ani percepcji ani braku percepcji, projektuje w myślach to co [emanujące] z wymiaru ani percepcji ani braku percepcji, projektuje w myślach wymiar ani percepcji ani braku percepcji utożsamiając się z nim, zachwyca się wymiarem ani percepcji ani braku percepcji. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, nie pojął jego w pełni.

Postrzega to co widzialne jako to co widzialne. Postrzegając to co widzialne jako to co widzialne, projektuje w myślach to co widzialne, projektuje w myślach to co [immanentne] w tym co widzialne, projektuje w myślach to co [emanujące] z tego co widzialne, projektuje w myślach to co widzialne utożsamiając się z tym, zachwyca się tym co widzialne. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, nie pojął tego w pełni.

Postrzega to co słyszalne jako to co słyszalne. Postrzegając to co słyszalne jako to co słyszalne, projektuje w myślach to co słyszalne, projektuje w myślach to co [immanentne] w tym co słyszalne, projektuje w myślach to co [emanujące] z tego co słyszalne, projektuje w myślach to co słyszalne utożsamiając się z tym, zachwyca się tym co słyszalne. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, nie pojął tego w pełni.

Postrzega to co odczuwalne jako to co odczuwalne. Postrzegając to co odczuwalne jako to co odczuwalne, projektuje w myślach to co odczuwalne, projektuje w myślach to co [immanentne] w tym co odczuwalne, projektuje w myślach to co [emanujące] z tego co odczuwalne, projektuje w myślach to co odczuwalne utożsamiając się z tym, zachwyca się tym co odczuwalne. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, nie pojął tego w pełni.

Postrzega to co poznawalne4 jako to co poznawalne. Postrzegając to co poznawalne jako to co poznawalne, projektuje w myślach to co poznawalne, projektuje w myślach to co [immanentne] w tym co poznawalne, projektuje w myślach to co [emanujące] z tego co poznawalne, projektuje w myślach to co poznawalne utożsamiając się z tym, zachwyca się tym co poznawalne. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, nie pojął tego w pełni.

Postrzega jedność5 jako jedność. Postrzegając jedność jako jedność, projektuje w myślach jedność, projektuje w myślach to co [immanentne] w jedności, projektuje w myślach to co [emanujące] z jedności, projektuje w myślach jedność utożsamiając się z nią, zachwyca się jednością. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, nie pojął jej w pełni.

Postrzega różnorodność6 jako różnorodność. Postrzegając różnorodność jako różnorodność, projektuje w myślach różnorodność, projektuje w myślach to co [immanentne] w różnorodności, projektuje w myślach to co [emanujące] z różnorodności, projektuje w myślach różnorodność utożsamiając się z nią, zachwyca się różnorodnością. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, nie pojął jej w pełni.

Postrzega wszystko7 jako wszystko. Postrzegając wszystko jako wszystko, projektuje w myślach wszystko, projektuje w myślach to co [immanentne] we wszystkim, projektuje w myślach to co [emanujące] ze wszystkiego, projektuje w myślach wszystko utożsamiając się z nim, zachwyca się wszystkim. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, nie pojął go w pełni.

Postrzega wyzwolenie [Nibbāna] jako wyzwolenie. Postrzegając wyzwolenie jako wyzwolenie, projektuje w myślach wyzwolenie, projektuje w myślach to co [immanentne] w wyzwoleniu, projektuje w myślach to co [emanujące] z wyzwolenia, projektuje w myślach wyzwolenie utożsamiając się z nim, zachwyca się wyzwoleniem. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, nie pojął go w pełni.

[Koniec pierwszej sekcji przykładu myślenia niewykształconego, prostego człowieka]

Mnisi, mnich podczas treningu - usiłujący całkowicie wyzwolić sie z więzów, którego aspiracje nie dobiegły końca,

Postrzega ziemię jako ziemię. Postrzegając ziemię jako ziemię, nie powinien projektować w myślach ziemi, nie powinien projektować w myślach to co [immanentne] w ziemi, nie powinien projektować w myślach to co [emanujące] z ziemi, nie powinien projektować w myślach ziemi utożsamiając się z nią, nie powinien zachwycać się ziemią. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, powinien pojąć ją w pełni.

Postrzega wodę…ogień…wiatr…istoty…istoty niebiańskie [Devata]…pana stworzeń [Pajāpati]…najwyższego boga [Brahma]…jaśniejące istoty niebiańskie [Ābhassaro]…przepełnione blaskiem istoty niebiańskie [Subhaki.nhe]…mieszkańców dziesiątego nieba [Vehapphalo]…mieszkańców jedenastego nieba [Abhibhū]… wymiar nieskończoności przestrzeni [Ākāsānañcāyatana]… wymiar nieskończoności świadomości [Viññā.nañcāyatana]… wymiar nicości [Ākiñcaññāyatana]… wymiar ani percepcji ani braku percepcji [Nevasaññānāsaññāyatana]… to co widzialne… to co słyszalne… to co odczuwalne… to co poznawalne… jedność… różnorodność… wszystko…

Postrzega wyzwolenie [Nibbāna] jako wyzwolenie. Postrzegając wyzwolenie jako wyzwolenie, nie powinien projektować w myślach wyzwolenia, nie powinien projektować w myślach to co [immanentne] w wyzwoleniu, nie powinien projektować w myślach to co [emanujące] z wyzwolenia, nie powinien projektować w myślach wyzwolenia utożsamiając się z nim, nie powinien zachwycać się wyzwoleniem. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, powinien pojąć je w pełni.

[Koniec drugiej sekcji przykładu myślenia mnicha podczas treningu]

Mnisi, mnich, który jest arahatem, wolny od obsesji, żyje świętym życiem, wykonał to co było do wykonania, odłożył brzemię, osiągnął najwyższy cel, zniszczył przywiązanie do doczesności i jest prawdziwie wyzwolony przez właściwą wiedzę:

Postrzega ziemię jako ziemię. Postrzegając ziemię jako ziemię, nie projektuje w myślach ziemi, nie projektuje w myślach to co [immanentne] w ziemi, nie projektuje w myślach to co [emanujące] z ziemi, nie projektuje w myślach ziemi utożsamiając się z nią, nie zachwyca się ziemią. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, pojął ją w pełni.

Postrzega wodę…ogień…wiatr…istoty…istoty niebiańskie [Devata]…pana stworzeń [Pajāpati]…najwyższego boga [Brahma]…jaśniejące istoty niebiańskie [Ābhassaro]…przepełnione blaskiem istoty niebiańskie [Subhaki.nhe]…mieszkańców dziesiątego nieba [Vehapphalo]…mieszkańców jedenastego nieba [Abhibhū]… wymiar nieskończoności przestrzeni [Ākāsānañcāyatana]… wymiar nieskończoności świadomości [Viññā.nañcāyatana]… wymiar nicości [Ākiñcaññāyatana]… wymiar ani percepcji ani braku percepcji [Nevasaññānāsaññāyatana]… to co widzialne… to co słyszalne… to co odczuwalne… to co poznawalne… jedność… różnorodność… wszystko…

Postrzega wyzwolenie [Nibbāna] jako wyzwolenie. Postrzegając wyzwolenie jako wyzwolenie, nie projektuje w myślach wyzwolenia, nie projektuje w myślach to co [immanentne] w wyzwoleniu, nie projektuje w myślach to co [emanujące] z wyzwolenia, nie projektuje w myślach wyzwolenia utożsamiając się z nim, nie zachwyca się wyzwoleniem. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, pojął je w pełni.

[Koniec trzeciej sekcji przykładu myślenia, pierwszego przykładu myślenia arahata]

Mnisi, mnich, który jest arahatem, wolny od obsesji, żyje świętym życiem, wykonał to co było do wykonania, odłożył brzemię, osiągnął najwyższy cel, zniszczył przywiązanie do doczesności i jest prawdziwie wyzwolony przez właściwą wiedzę:

Postrzega ziemię jako ziemię. Postrzegając ziemię jako ziemię, nie projektuje w myślach ziemi, nie projektuje w myślach to co [immanentne] w ziemi, nie projektuje w myślach to co [emanujące] z ziemi, nie projektuje w myślach ziemi utożsamiając się z nią, nie zachwyca się ziemią. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, wraz z końcem pasji, stał się wolny od pasji.

Postrzega wodę…ogień…wiatr…istoty…istoty niebiańskie [Devata]…pana stworzeń [Pajāpati]…najwyższego boga [Brahma]…jaśniejące istoty niebiańskie [Ābhassaro]…przepełnione blaskiem istoty niebiańskie [Subhaki.nhe]…mieszkańców dziesiątego nieba [Vehapphalo]…mieszkańców jedenastego nieba [Abhibhū]… wymiar nieskończoności przestrzeni [Ākāsānañcāyatana]… wymiar nieskończoności świadomości [Viññā.nañcāyatana]… wymiar nicości [Ākiñcaññāyatana]… wymiar ani percepcji ani braku percepcji [Nevasaññānāsaññāyatana]… to co widzialne… to co słyszalne… to co odczuwalne… to co poznawalne… jedność… różnorodność… wszystko…

Postrzega wyzwolenie [Nibbāna] jako wyzwolenie. Postrzegając wyzwolenie jako wyzwolenie, nie projektuje w myślach wyzwolenia, nie projektuje w myślach to co [immanentne] w wyzwoleniu, nie projektuje w myślach to co [emanujące] z wyzwolenia, nie projektuje w myślach wyzwolenia utożsamiając się z nim, nie zachwyca się wyzwoleniem. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, wraz z końcem pasji, stał się wolny od pasji.

[Koniec czwartej sekcji przykładu myślenia, drugiego przykładu myślenia arahata]

Mnisi, mnich, który jest arahatem, wolny od obsesji, żyje świętym życiem, wykonał to co było do wykonania, odłożył brzemię, osiągnął najwyższy cel, zniszczył przywiązanie do doczesności i jest prawdziwie wyzwolony przez właściwą wiedzę:

Postrzega ziemię jako ziemię. Postrzegając ziemię jako ziemię, nie projektuje w myślach ziemi, nie projektuje w myślach to co [immanentne] w ziemi, nie projektuje w myślach to co [emanujące] z ziemi, nie projektuje w myślach ziemi utożsamiając się z nią, nie zachwyca się ziemią. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, wraz z końcem awersji, stał się wolny od awersji.

Postrzega wodę…ogień…wiatr…istoty…istoty niebiańskie [Devata]…pana stworzeń [Pajāpati]…najwyższego boga [Brahma]…jaśniejące istoty niebiańskie [Ābhassaro]…przepełnione blaskiem istoty niebiańskie [Subhaki.nhe]…mieszkańców dziesiątego nieba [Vehapphalo]…mieszkańców jedenastego nieba [Abhibhū]… wymiar nieskończoności przestrzeni [Ākāsānañcāyatana]… wymiar nieskończoności świadomości [Viññā.nañcāyatana]… wymiar nicości [Ākiñcaññāyatana]… wymiar ani percepcji ani braku percepcji [Nevasaññānāsaññāyatana]… to co widzialne… to co słyszalne… to co odczuwalne… to co poznawalne… jedność… różnorodność… wszystko…

Postrzega wyzwolenie [Nibbāna] jako wyzwolenie. Postrzegając wyzwolenie jako wyzwolenie, nie projektuje w myślach wyzwolenia, nie projektuje w myślach to co [immanentne] w wyzwoleniu, nie projektuje w myślach to co [emanujące] z wyzwolenia, nie projektuje w myślach wyzwolenia utożsamiając się z nim, nie zachwyca się wyzwoleniem. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, wraz z końcem awersji, stał się wolny od awersji.

[Koniec piątej sekcji przykładu myślenia, trzeciego przykładu myślenia arahata]

Mnisi, mnich, który jest arahatem, wolny od obsesji, żyje świętym życiem, wykonał to co było do wykonania, odłożył brzemię, osiągnął najwyższy cel, zniszczył przywiązanie do doczesności i jest prawdziwie wyzwolony przez właściwą wiedzę:

Postrzega ziemię jako ziemię. Postrzegając ziemię jako ziemię, nie projektuje w myślach ziemi, nie projektuje w myślach to co [immanentne] w ziemi, nie projektuje w myślach to co [emanujące] z ziemi, nie projektuje w myślach ziemi utożsamiając się z nią, nie zachwyca się ziemią. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, wraz z końcem iluzji, stał się wolny od iluzji.

Postrzega wodę…ogień…wiatr…istoty…istoty niebiańskie [Devata]…pana stworzeń [Pajāpati]…najwyższego boga [Brahma]…jaśniejące istoty niebiańskie [Ābhassaro]…przepełnione blaskiem istoty niebiańskie [Subhaki.nhe]…mieszkańców dziesiątego nieba [Vehapphalo]…mieszkańców jedenastego nieba [Abhibhū]… wymiar nieskończoności przestrzeni [Ākāsānañcāyatana]… wymiar nieskończoności świadomości [Viññā.nañcāyatana]… wymiar nicości [Ākiñcaññāyatana]… wymiar ani percepcji ani braku percepcji [Nevasaññānāsaññāyatana]… to co widzialne… to co słyszalne… to co odczuwalne… to co poznawalne… jedność… różnorodność… wszystko…

Postrzega wyzwolenie [Nibbāna] jako wyzwolenie. Postrzegając wyzwolenie jako wyzwolenie, nie projektuje w myślach wyzwolenia, nie projektuje w myślach to co [immanentne] w wyzwoleniu, nie projektuje w myślach to co [emanujące] z wyzwolenia, nie projektuje w myślach wyzwolenia utożsamiając się z nim, nie zachwyca się wyzwoleniem. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, wraz z końcem iluzji, stał się wolny od iluzji.

[Koniec szóstej sekcji przykładu myślenia, czwartego przykładu myślenia arahata]

Mnisi, Tathagata Arahat Całkowicie Samo-Przebudzony:

Postrzega ziemię jako ziemię. Postrzegając ziemię jako ziemię, nie projektuje w myślach ziemi, nie projektuje w myślach to co [immanentne] w ziemi, nie projektuje w myślach to co [emanujące] z ziemi, nie projektuje w myślach ziemi utożsamiając się z nią, nie zachwyca się ziemią. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, Tathagata w pełni to zrozumiał.

Postrzega wodę…ogień…wiatr…istoty…istoty niebiańskie [Devata]…pana stworzeń [Pajāpati]…najwyższego boga [Brahma]…jaśniejące istoty niebiańskie [Ābhassaro]…przepełnione blaskiem istoty niebiańskie [Subhaki.nhe]…mieszkańców dziesiątego nieba [Vehapphalo]…mieszkańców jedenastego nieba [Abhibhū]… wymiar nieskończoności przestrzeni [Ākāsānañcāyatana]… wymiar nieskończoności świadomości [Viññā.nañcāyatana]… wymiar nicości [Ākiñcaññāyatana]… wymiar ani percepcji ani braku percepcji [Nevasaññānāsaññāyatana]… to co widzialne… to co słyszalne… to co odczuwalne… to co poznawalne… jedność… różnorodność… wszystko…

Postrzega wyzwolenie [Nibbāna] jako wyzwolenie. Postrzegając wyzwolenie jako wyzwolenie, nie projektuje w myślach wyzwolenia, nie projektuje w myślach to co [immanentne] w wyzwoleniu, nie projektuje w myślach to co [emanujące] z wyzwolenia, nie projektuje w myślach wyzwolenia utożsamiając się z nim, nie zachwyca się wyzwoleniem. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, Tathagata w pełni to zrozumiał.

[Koniec siódmej sekcji przykładu myślenia, pierwszego przykładu myślenia Tathagaty]

Mnisi, Tathagata Arahat Całkowicie Samo-Przebudzony:

Postrzega ziemię jako ziemię. Postrzegając ziemię jako ziemię, nie projektuje w myślach ziemi, nie projektuje w myślach to co [immanentne] w ziemi, nie projektuje w myślach to co [emanujące] z ziemi, nie projektuje w myślach ziemi utożsamiając się z nią, nie zachwyca się ziemią. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, Tathagata wie, że zachwyt jest korzeniem cierpienia, oraz że ze stawania się są narodziny i cokolwiek powstanie spotka starość i śmierć. Dlatego powiadam wam, że wraz z całkowitym zanikiem pragnienia, zniszczeniem przywiązania, odpuszczeniem i zaniechaniem go, doznał On najwyższego, nieporównywalnego Całkowitego Samo-Przebudzenia.

Postrzega wodę…ogień…wiatr…istoty…istoty niebiańskie [Devata]…pana stworzeń [Pajāpati]…najwyższego boga [Brahma]…jaśniejące istoty niebiańskie [Ābhassaro]…przepełnione blaskiem istoty niebiańskie [Subhaki.nhe]…mieszkańców dziesiątego nieba [Vehapphalo]…mieszkańców jedenastego nieba [Abhibhū]… wymiar nieskończoności przestrzeni [Ākāsānañcāyatana]… wymiar nieskończoności świadomości [Viññā.nañcāyatana]… wymiar nicości [Ākiñcaññāyatana]… wymiar ani percepcji ani braku percepcji [Nevasaññānāsaññāyatana]… to co widzialne… to co słyszalne… to co odczuwalne… to co poznawalne… jedność… różnorodność… wszystko…

Postrzega wyzwolenie [Nibbāna] jako wyzwolenie. Postrzegając wyzwolenie jako wyzwolenie, nie projektuje w myślach wyzwolenia, nie projektuje w myślach to co [immanentne] w wyzwoleniu, nie projektuje w myślach to co [emanujące] z wyzwolenia, nie projektuje w myślach wyzwolenia utożsamiając się z nim, nie zachwyca się wyzwoleniem. Dlaczego tak jest? Ponieważ, powiadam wam, Tathagata wie, że zachwyt jest korzeniem cierpienia, oraz że ze stawania się są narodziny i cokolwiek powstanie spotka starość i śmierć. Dlatego powiadam wam, że wraz z całkowitym zanikiem pragnienia, zniszczeniem przywiązania, odpuszczeniem i zaniechaniem go, doznał On najwyższego, nieporównywalnego Całkowitego Samo-Przebudzenia.

[Koniec ósmej sekcji przykładu myślenia, drugiego przykładu myślenia Tathagaty]

To właśnie powiedział Błogosławiony. Nieuradowani mnisi nie rozkoszowali się jego słowami.

MN 9. Sammādiṭṭhisuttaṃ

(Sutta o Właściwym Poglądzie)

1 Tak usłyszałem. Przy pewnej okazji Zrealizowany mieszkał w Savatthi w Gaju Jeta w Parku Anathapindiki. Tam czcigodny Sariputta odezwał się do mnichów tak: "Mnisi". "Przyjacielu" odpowiedzieli. Czcigodny Sariputta rzekł to:

2 Człowiek o właściwym poglądzie, człowiek o właściwym poglądzie jest powiedziane. W jaki sposób szlachetny uczeń jest człowiekiem o właściwym poglądzie, z prostym poglądem, mającym doskonałe zaufanie do Dhammy, będącej prawdziwym obiektem wiary, który osiągnął? "W rzeczy samej, przyjacielu, przybyliśmy z daleka by dowiedzieć się znaczenia tych słów od czcigodnego Sariputty. Byłoby dobrze gdyby czcigodny Sariputta objaśnił znaczenie tych słów. Słysząc to od niego mnisi je zapamiętają". Zatem przyjaciele, słuchajcie i dobrze uważajcie na to co powiem. "Tak jest" odpowiedzieli mnisi. Czcigodny Sariputta rzekł to:

Korzystne i niekorzystne

3 Jak tylko szlachetny uczeń zrozumie niekorzystne, korzystne, korzeń niekorzystnego i korzeń korzystnego, w ten sposób jest on człowiekiem o właściwym poglądzie z prostym poglądem, mającym doskonałe zaufanie do Dhammy, będącej prawdziwym obiektem wiary, który osiągnął.

4 A co jest niekorzystne, korzeniem niekorzystnego, co jest korzystne, korzeniem korzystnego? Zabijanie istot jest niekorzystne. Zabieranie tego co niedane jest niekorzystne. Niewłaściwe prowadzenie się odnośnie seksualnych pragnień jest niekorzystne. Fałszywa mowa jest niekorzystna, złośliwa mowa jest niekorzystna. Szorstka mowa jest niekorzystna. Obmowa jest niekorzystna. Pożądliwość jest niekorzystna. Zła wola jest niekorzystna. Błędny pogląd jest niekorzystny. Oto co nazywa się niekorzystnym.

5 A co jest korzeniem niekorzystnego? Chciwość jest korzeniem niekorzystnego. Nienawiść jest korzeniem niekorzystnego. Złudzenie jest korzeniem niekorzystnego. Oto co nazywa się korzeniem niekorzystnego.

6 A co jest korzystne? Powstrzymywanie się od zabijania żywych istot jest korzystne. Powstrzymywanie się o zabierania tego co niedane jest korzystne. Powstrzymywanie się od niewłaściwego prowadzenia się odnośnie seksualnych pragnień jest korzystne. Powstrzymywanie się od fałszywej mowy jest korzystne. Powstrzymywanie się od złośliwej mowy jest korzystne. Powstrzymywanie się od szorstkiej mowy jest korzystne. Powstrzymywanie się od obmowy jest korzystne. Powstrzymywanie się od pożądliwości jest korzystne. Powstrzymywanie się od błędnego poglądu jest korzystne. Oto co nazywa się korzystnym.

7 A co jest korzeniem korzystnego? Nie-chciwość jest korzeniem korzystnego, nie-nienawiść jest korzeniem korzystnego, nie-złudzenie jest korzeniem korzystnego.

8 Po tym jak szlachetny uczeń zrozumiał w ten sposób niekorzystne, korzeń niekorzystnego, korzystne i korzeń korzystnego to całkowicie zaniechuje on dogłębnych tendencji do pożądania, zaniechuje on dogłębnych tendencji do awersji i wykorzenia on dogłębne tendencje do poglądu i wyobrażenia "Ja jestem" i przez zaniechanie ignorancji i powstanie prawdziwej wiedzy tutaj i teraz realizuje koniec cierpienia. W ten sposób jest on człowiekiem o właściwym poglądzie z prostym poglądem, mającym doskonałe zaufanie do Dhammy, będącej prawdziwym obiektem wiary, który osiągnął.

9 Mówiąc: "Dobrze, przyjacielu" mnisi byli zadowoleni i ucieszeni słowami czcigodnego Sariputty. I zadali mu następne pytanie: "Ale przyjacielu, czy może być inny sposób w który szlachetny uczeń jest człowiekiem o właściwym poglądzie z prostym poglądem, mającym doskonałe zaufanie do Dhammy, będącej prawdziwym obiektem wiary, który osiągnął?" Może być, przyjaciele.

Pokarm

10 Jak tylko szlachetny uczeń zrozumie pokarm, powstanie pokarmu, wstrzymanie pokarmu i drogę prowadzącą do wstrzymanie pokarmu w ten sposób jest on człowiekiem o właściwym poglądzie z prostym poglądem, mającym doskonałe zaufanie do Dhammy, będącej prawdziwym obiektem wiary, który osiągnął.

11 A co jest pokarmem, co powstaniem pokarmu, co wstrzymaniem pokarmu, co drogą prowadzącą do wstrzymania pokarmu. Są Cztery rodzaje pokarmu, utrzymujące i wspomagające istoty już istniejące i te szukające odnowienia istnienia. Jakie cztery? To fizyczne jedzenie jako pokarm, zwykłe lub subtelne, kontakt jako drugi, wola jako trzeci i świadomość jako czwarty. Z powstaniem pragnienia jest powstanie pokarmu. Ze wstrzymaniem pragnienia następuje wstrzymanie pokarmu. Droga prowadząca do wstrzymania pokarmu to właśnie ta Szlachetna Ośmioraka Ścieżka, mianowicie: właściwy pogląd, właściwa intencja, właściwa mowa, właściwe działanie, właściwy sposób utrzymania, właściwy wysiłek, właściwa uważność, właściwa koncentracja.

12 Po tym jak szlachetny uczeń tak zrozumiał pokarm, powstanie pokarmu, wstrzymanie pokarmu i drogę prowadzącą do wstrzymania pokarmu to całkowicie zaniechuje on dogłębnych tendencji do pożądania, zaniechuje on dogłębnych tendencji do awersji i wykorzenia on dogłębne tendencje do poglądu i wyobrażenia "Ja jestem" i przez zaniechanie ignorancji i powstanie prawdziwej wiedzy tutaj i teraz realizuje koniec cierpienia. W ten sposób jest on człowiekiem o właściwym poglądzie z prostym poglądem, mającym doskonałe zaufanie do Dhammy, będącej prawdziwym obiektem wiary, który osiągnął.

13 Mówiąc: "Dobrze, przyjacielu" mnisi byli zadowoleni i ucieszeni słowami czcigodnego Sariputty. I zadali mu następne pytanie: "Ale przyjacielu, czy może być inny sposób w który szlachetny uczeń jest człowiekiem o właściwym poglądzie z prostym poglądem, mającym doskonałe zaufanie do Dhammy, będącej prawdziwym obiektem wiary, który osiągnął?" Może być, przyjaciele.

Cztery prawdy

14 Jak tylko szlachetny uczeń zrozumie cierpienie, powstanie cierpienia, wstrzymanie cierpienia i drogę prowadzącą do wstrzymania cierpienia…

15 A co jest cierpieniem, co jest powstaniem cierpienia, co jest wstrzymaniem cierpienia , co jest drogą prowadzącą do wstrzymania cierpienia? Narodziny są cierpieniem, starość jest cierpieniem, żal, płacz, ból, smutek jest cierpieniem, w skrócie pięć agregatów skażonych chwytaniem jest cierpieniem. Oto co nazywa się cierpieniem.

16 A co jest powstaniem cierpienia? To pragnienie co powoduje odnowienie istnienia, stowarzyszone z rozkoszą i pożądaniem, rozmiłowaniem się to w tym to w tamtym, mianowicie pragnienie zmysłowości, pragnienie istnienia i pragnienie nie-istnienia. Oto co nazywa się powstaniem cierpienia.

17 A co jest wstrzymaniem cierpienia? To nieobecność, zanik i wstrzymanie, rezygnacja, uwolnienie się, odpuszczenie i odrzucenie tegoż pragnienia. Oto co nazywa się wstrzymaniem cierpienia.

18 A co jest drogą do wstrzymania cierpienia? Droga do wstrzymania cierpienia to właśnie ta Szlachetna Ośmioraka Ścieżka, mianowicie: właściwy pogląd, właściwa intencja, właściwa mowa, właściwe działanie, właściwy sposób utrzymania, właściwy wysiłek, właściwa uważność, właściwa koncentracja.

19 Po tym jak szlachetny uczeń zrozumiał cierpienie, powstanie cierpienia, wstrzymanie cierpienia, drogę do wstrzymania cierpienia całkowicie zaniechuje on dogłębnych tendencji do pożądania, zaniechuje on dogłębnych tendencji do awersji i wykorzenia on dogłębne tendencje do poglądu i wyobrażenia "Ja jestem" i przez zaniechanie ignorancji i powstanie prawdziwej wiedzy tutaj i teraz realizuje koniec cierpienia. W ten sposób jest on człowiekiem o właściwym poglądzie z prostym poglądem, mającym doskonałe zaufanie do Dhammy, będącej prawdziwym obiektem wiary, który osiągnął.

20 Mówiąc: "Dobrze przyjacielu"…

Starość i śmierć

21 jak tylko szlachetny uczeń zrozumie starość i śmierć, powstanie starości i śmierci, wstrzymanie starości i śmierci i drogę prowadzącą do wstrzymania i śmierci…

22 A co jest starością i śmiercią, co jest powstaniem starości i śmierci, co jest wstrzymaniem starości i śmierci? W różnych stanach istnienia, starość istot, ich podeszły wiek, łamliwość (zębów), siwizna (włosów), pomarszczenie (skóry) schyłek życia i osłabieni organów zmysłowych, oto co nazywa się starością.

23 W różnych stanach istnienia, zgon, umieranie, odchodzenie, zanik, znikanie, wypełnienie czasu, zanik agregatów- oto co nazywamy śmiercią.

24 Tak i ta starość i ta śmierć są tym co nazywa się starością i śmiercią. Z powstaniem narodzin jest powstanie starości i śmierci. Ze wstrzymaniem narodzin jest wstrzymanie starości i śmierci. Droga prowadząca do wstrzymania starości i śmierci to właśnie ta Szlachetna Ośmioraka Ścieżka, mianowicie: właściwy pogląd, właściwa intencja, właściwa mowa, właściwe działanie, właściwy sposób utrzymania, właściwy wysiłek, właściwa uważność, właściwa koncentracja.

25 Po tym jak szlachetny uczeń zrozumiał starość i śmierć…

26 Mówiąc: "Dobrze przyjacielu"…

Narodziny

Jak tylko szlachetny uczeń zrozumie narodziny, powstanie narodzin, wstrzymanie narodzin i drogę do wstrzymania narodzin…

28 A co jest narodzinami, co jest powstaniem narodzin, co jest wstrzymaniem narodzin, co jest drogą prowadzącą do wstrzymania narodzin? W różnych stanach istnienia, narodziny istot, ich dojście do narodzin, umiejscowienie (w łonie), generacja, manifestacja agregatów, uzyskanie baz dla kontaktu, oto co nazywa się narodzinami. Z powstaniem istnienia jest powstanie narodzin. Ze wstrzymaniem istnienia jest wstrzymanie narodzin. Droga prowadząca do narodzin to ta Szlachetna Ośmioraka Ścieżka, mianowicie: właściwy pogląd, właściwa intencja, właściwa mowa, właściwe działanie, właściwy sposób utrzymania, właściwy wysiłek, właściwa uważność, właściwa koncentracja.

29 Po tym jak szlachetny uczeń zrozumiał narodziny…

30 Mówiąc: "Dobrze przyjacielu"…

Istnienie

31 Jak tylko szlachetny uczeń zrozumie istnienie, powstanie istnienia, wstrzymanie istnienia, drogę prowadzącą do wstrzymania istnienia…

32 A co jest istnieniem, co jest powstaniem istnienia, co jest wstrzymaniem istnienia, co jest drogą prowadzącą do wstrzymania istnienia? Są trzy rodzaje istnienia, istnienie (w sferze) zmysłowych pragnień, istnienie subtelno-materaialne i istnienie niematerialne. Z powstaniem chwytania jest powstanie istnienia, z wstrzymaniem chwytania jest wstrzymanie istnienia. Droga prowadząca do wstrzymania istnienia to ta Szlachetna Ośmioraka Ścieżka, mianowicie: właściwy pogląd, właściwa intencja, właściwa mowa, właściwe działanie, właściwy sposób utrzymania, właściwy wysiłek, właściwa uważność, właściwa koncentracja.

33 Po tym jak szlachetny uczeń zrozumiał istnienie…

34 Mówiąc: "Dobrze, przyjacielu"…

Chwytanie

35 Jak tylko szlachetny uczeń zrozumie chwytanie, powstanie chwytania, wstrzymanie chwytania, drogę do wstrzymania chwytania….

36 A co jest chwytaniem, co jest powstaniem chwytania, co jest wstrzymaniem chwytania, co jest drogą prowadzącą do wstrzymania chwytania? Są te cztery rodzaje chwytania, chwytanie się zmysłowych pragnień, chwytanie się (błędnych) poglądów, chwytanie się obrządków i rytuałów, chwytanie się poglądu na osobowość. Z powstaniem pragnienia jest powstanie chwytania, z wstrzymaniem pragnienia jest wstrzymanie chwytania. Droga prowadząca do wstrzymania chwytania to ta Szlachetna Ośmioraka Ścieżka, mianowicie: właściwy pogląd, właściwa intencja, właściwa mowa, właściwe działanie, właściwy sposób utrzymania, właściwy wysiłek, właściwa uważność, właściwa koncentracja.

37 Po tym jak szlachetny uczeń zrozumiał chwytanie…

38 Mówiąc: "Dobrze, przyjacielu"…

Pragnienie

Jak tylko szlachetny uczeń zrozumie pragnienie, powstanie pragnienia, wstrzymanie pragnienia, drogę prowadzącą do wstrzymania pragnienia…

40 A co jest pragnieniem, co jest powstaniem pragnienia, co jest wstrzymaniem pragnienia, co jest drogą do wstrzymania pragnienia?. Jest sześć rodzajów pragnienia: pragnienie form, pragnienie dźwięków, pragnienie zapachów, pragnienie obiektów dotyku, pragnienie obiektów mentalnych. Z powstaniem uczucia jest powstanie pragnienia, ze wstrzymaniem uczucia jest wstrzymanie pragnienia. Droga prowadząca do wstrzymania pragnienia to ta Szlachetna Ośmioraka Ścieżka, mianowicie: właściwy pogląd, właściwa intencja, właściwa mowa, właściwe działanie, właściwy sposób utrzymania, właściwy wysiłek, właściwa uważność, właściwa koncentracja.

41 Po tym jak szlachetny uczeń zrozumiał pragnienie..

42 Mówiąc: "Dobrze, przyjacielu"…

Uczucie

43 Jak tylko szlachetny uczeń zrozumie uczucie, powstanie uczucia, wstrzymanie uczucia i drogę prowadzącą do wstrzymania uczucia…

44 A co jest uczuciem, co jest powstaniem uczucia, co jest wstrzymaniem uczucia, co jest drogą prowadzącą do wstrzymania uczucia? Jest sześć rodzajów uczucia: uczucie zrodzone z kontaktu oka, uczucie zrodzone z kontaktu ucha, uczucie zrodzone z kontaktu nosa, uczucie zrodzone z kontaktu języka, uczucie zrodzone z kontaktu ciała i uczucie zrodzone z kontaktu umysłu. Z powstaniem kontaktu jest powstanie uczucia, ze wstrzymaniem kontaktu wstrzymanie uczucia. Droga prowadząca do wstrzymania uczucia to ta Szlachetna Ośmioraka Ścieżka, mianowicie: właściwy pogląd, właściwa intencja, właściwa mowa, właściwe działanie, właściwy sposób utrzymania, właściwy wysiłek, właściwa uważność, właściwa koncentracja.

45 Po tym jak szlachetny uczeń zrozumiał uczucie…

46 Mówiąc: "Dobrze, przyjacielu"…

Kontakt

47 Jak tylko szlachetny uczeń zrozumie kontakt, powstanie kontaktu, wstrzymanie kontaktu, drogę prowadzącą do wstrzymania kontaktu…

48 A co jest kontaktem, co jest powstaniem kontaktu, co jest wstrzymaniem kontaktu, co jest drogą prowadzącą do wstrzymania kontaktu? Jest sześć rodzajów kontaktu: oko kontakt, ucho kontakt, nos kontakt, język kontakt, ciało kontakt, umysł kontakt. Z powstaniem sześciorakiej bazy jest powstanie kontaktu ze wstrzymaniem sześciorakiej bazy jest wstrzymanie kontaktu. Droga prowadząca do wstrzymania kontaktu to ta Szlachetna Ośmioraka Ścieżka, mianowicie: właściwy pogląd, właściwa intencja, właściwa mowa, właściwe działanie, właściwy sposób utrzymania, właściwy wysiłek, właściwa uważność, właściwa koncentracja.

49 Po tym jak szlachetny uczeń zrozumiał kontakt…

50 Mówiąc: "Dobrze, przyjacielu"..

Sześcioraka baza

51 Jak tylko szlachetny uczeń zrozumie sześcioraką bazę, powstanie sześciorakiej bazy, wstrzymanie sześciorakiej bazy, drogę prowadzącą do wstrzymania sześciorakiej bazy…

52 A co jest sześcioraką bazą, co jest powstaniem sześciorakiej bazy ,co jest wstrzymaniem sześciorakiej bazy, co jest drogą prowadzącą do wstrzymania sześciorakiej bazy? Jest sześć baz: oko-baza, ucho-baza, nos-baza, język-baza, ciało-baza, umysł-baza. Z powstaniem imienia-i-formy jest powstanie sześciorakiej bazy, ze wstrzymaniem imienia-i-formy jest wstrzymanie sześciorakiej bazy. Droga prowadząca do wstrzymania sześciorakiej bazy to ta

Szlachetna Ośmioraka Ścieżka, mianowicie: właściwy pogląd, właściwa intencja, właściwa mowa, właściwe działanie, właściwy sposób utrzymania, właściwy wysiłek, właściwa uważność, właściwa koncentracja.

53 Po tym jak szlachetny uczeń zrozumiał sześcioraką bazę…

54 Mówiąc: "Dobrze, przyjacielu"…

Imię-i-forma

55 Jak tylko szlachetny uczeń zrozumie imię-i-formę, powstanie imienia-i-formy, wstrzymanie imienia-i formy i drogę prowadzącą do wstrzymania imienia-i-formy …

56 A co jest imieniem-i-formą, co jest powstaniem imienia i formy, co jest wstrzymaniem imienia-i-formy, co jest drogą prowadzącą do wstrzymania imienia-i-formy?

57 Uczucie, percepcja, wola, kontakt, skierowanie uwagi jest tym co nazywa się imieniem.

58 Cztery wielkie elementy i forma od nich pochodząca jest tym co nazywa się formą.

59 I tak to imię i ta forma jest tym co nazywa się imieniem-i-formą. Z powstaniem świadomości jest powstanie imienia-i-formy, ze wstrzymaniem świadomości jest wstrzymanie imienia-i-formy. Droga prowadząca do wstrzymania imienia-i-formy to ta Szlachetna Ośmioraka Ścieżka, mianowicie: właściwy pogląd, właściwa intencja, właściwa mowa, właściwe działanie, właściwy sposób utrzymania, właściwy wysiłek, właściwa uważność, właściwa koncentracja.

60 Po tym jak szlachetny uczeń zrozumiał imię-i-formę…

61 Mówiąc: "Dobrze, przyjacielu"…

Świadomość

62 Jak tylko szlachetny uczeń zrozumie świadomość, powstanie świadomości, wstrzymanie świadomości i drogę prowadzącą do wstrzymania świadomości…

63 A co jest świadomością, co jest powstaniem świadomości, co jest wstrzymaniem świadomości, co jest drogą prowadzącą do wstrzymania świadomości? Jest sześć rodzajów świadomości: świadomość oka, świadomość ucha, świadomość nosa, świadomość języka, świadomość ciała, świadomość umysłu. Z powstaniem determinacji jest powstanie świadomości. Ze wstrzymaniem determinacji jest wstrzymanie świadomości. droga prowadząca do wstrzymania świadomości to ta Szlachetna Ośmioraka Ścieżka, mianowicie: właściwy pogląd, właściwa intencja, właściwa mowa, właściwe działanie, właściwy sposób utrzymania, właściwy wysiłek, właściwa uważność, właściwa koncentracja.

64 Po tym jak szlachetny uczeń zrozumiał świadomość…

65 Mówiąc: "Dobrze przyjacielu"…

Determinacje

66 Jak tylko szlachetny uczeń zrozumie determinacje, powstanie determinacji, wstrzymanie determinacji, drogę prowadzącą do wstrzymania determinacji…

67 A czym są determinacje, co jest powstaniem determinacji, co jest wstrzymaniem determinacji, co jest drogą prowadzącą do wstrzymania determinacji? Są trzy rodzaje determinacji: determinacja ciała, determinacja mowy, determinacja umysłu. Z powstaniem ignorancji jest powstanie determinacji, ze wstrzymaniem ignorancji jest wstrzymanie determinacji.

68 Po tym jak szlachetny uczeń zrozumiał determinacje…

69 Mówiąc: "Dobrze, przyjacielu"…

Ignorancja

70 Jak tylko szlachetny uczeń zrozumie ignorancję, powstanie ignorancji wstrzymanie ignorancji, drogę prowadzącą do wstrzymania ignorancji…

71 A co jest ignorancją, co jest powstaniem ignorancji, co jest wstrzymaniem ignorancji, co jest drogą prowadzącą do wstrzymania ignorancji? Niewiedza o cierpieniu, o powstaniu cierpienia, o wstrzymaniu cierpienia, o drodze prowadzącej do wstrzymania cierpienia jest ignorancją. Z powstaniem skaz jest

powstanie ignorancji, ze wstrzymaniem skaz jest wstrzymanie ignorancji. Droga prowadząca do wstrzymania ignorancji to ta Szlachetna Ośmioraka Ścieżka, mianowicie: właściwy pogląd, właściwa intencja, właściwa mowa, właściwe działanie, właściwy sposób utrzymania, właściwy wysiłek, właściwa uważność, właściwa koncentracja.

72 Po tym jak szlachetny uczeń zrozumiał ignorancję…

73 Mówiąc: "Dobrze, przyjacielu"…

Skazy

74 Jak tylko szlachetny uczeń zrozumie skazy, powstanie skaz, wstrzymanie skaz i drogę prowadzącą do wstrzymania skaz w ten sposób jest on człowiekiem o właściwym poglądzie z prostym poglądem, mającym doskonałe zaufanie do Dhammy, będącej prawdziwym obiektem wiary, który osiągnął.

75 A czym są skazy, co jest powstaniem skaz, co jest wstrzymaniem skaz, co jest drogą prowadzącą do wstrzymania skaz? Są trzy skazy: skaza zmysłowych pragnień, skaza istnienia i skaza ignorancji. Z powstaniem ignorancji jest powstanie skaz. Ze wstrzymaniem ignorancji jest wstrzymanie skaz. Droga prowadząca do wstrzymania skaz to ta Szlachetna Ośmioraka Ścieżka, mianowicie: właściwy pogląd, właściwa intencja, właściwa mowa, właściwe działanie, właściwy sposób utrzymania, właściwy wysiłek, właściwa uważność, właściwa koncentracja.

76 Po tym jak szlachetny uczeń zrozumiał skazy powstanie skaz, wstrzymanie skaz, drogę prowadzącą do wstrzymania skaz to całkowicie zaniechuje on dogłębnych tendencji do pożądania, zaniechuje on dogłębnych tendencji do awersji i wykorzenia on dogłębne tendencje do poglądu i wyobrażenia "Ja jestem" i przez zaniechanie ignorancji i powstanie prawdziwej wiedzy tutaj i teraz realizuje koniec cierpienia. W ten sposób jest on człowiekiem o właściwym poglądzie z prostym poglądem, mającym doskonałe zaufanie do Dhammy, będącej prawdziwym obiektem wiary, który osiągnął. Oto co powiedział czcigodny Sariputta. Mnisi byli zadowoleni i ucieszeni słowami czcigodnego Sariputty.

2. Sīhanādavaggo

MN 11. Cūḷasīhanādasuttaṃ

(Sutta o Lwim Ryku - mniejsza)

1 Przy tej okazji Zrealizowany mieszkał w Savatthi, Gaju Jeta, Parku Anathapindika. Tam odezwał się do mnichów tak: Mnisi. Czcigodny, odpowiedzieli mnisi.

2 Mnisi, tylko tutaj jest mnich, tylko tutaj jest drugi mnich, tylko tutaj jest trzeci mnich, tylko tutaj jest czwarty mnich. Doktryny innych są puste od mnichów, oto jak powinniście słusznie ryczeć lwim rykiem.

3 Możliwe, że wędrowni z innych sekt spytają:Ale jakie jest czcigodnych źródło komfortu i siły, że czcigodni wypowiadają się w ten sposób? Wędrowcom z innych sekt, którzy tak spytają należy odpowiedzieć w ten sposób: Przyjaciele, cztery rzeczy zostały nam zdeklarowane przez Zrealizowanego, który wie i widzi, Arahata, W Pełni Oświeconego, które dostrzegając w sobie pozwalają nam mówić tak: Tylko tu jest mnich, tylko tu jest drugi mnich, tylko tu jest trzeci mnich, tylko tu jest czwarty mnich. Doktryny innych są puste od mnichów. Jakie cztery? Mamy pełne zaufanie do Mistrza, mamy pełne zaufanie do Dhammy , doprowadziliśmy do perfekcji moralność i ci którzy dzielą z nami Dhammę są nam bliscy, niezależnie czy świeccy czy mnisi są nam bliscy i drodzy. Te cztery rzeczy zdeklarował nam Zrealizowany, który wie i widzi, Arahat, W Pełni Oświecony, które widząc w sobie pozwalają nam mówić właśnie tak jak mówimy.

4 Możliwe, że wędrowcy z innych sekt mogą powiedzieć:"Przyjaciele, my także mamy pełne zaufanie do Mistrza, to jest naszego mistrza, my także mamy zaufanie do Dhammy, to jest naszej Dhammy, my także doprowadziliśmy do perfekcji moralność to jest naszą moralność i ci którzy dzielą z nami Dhammę są nam bliscy niezależnie czy świeccy czy mnisi, są nam bliscy i drodzy. Jaka jest tutaj różnica, przyjaciele, na czym polega odmienność między wami a nami? "Wędrowcom innych sekt, pytających w ten sposób, powinno się odpowiedzieć:"Jak zatem, przyjaciele, cel jest jeden czy wiele?" Odpowiadając słusznie wędrowcy z innych sekt powinni odpowiedzieć:"Przyjaciele cel jest jeden a nie wiele"-

-"Ale przyjaciele czy cel jest dla tego kto jest opanowany przez pożądanie, czy dla wolnego od pożądania?" Odpowiadając słusznie wędrowcy z innych sekt powinni odpowiedzieć "Przyjaciele, cel jest dla wolnego od pożądania a nie dla opanowanego przez pożądanie" -"Ale przyjaciele, czy cel jest dla opanowanego przez chciwość czy dla wolnego od chciwości?" Odpowiadając słusznie wędrowcy z innych sekt powinni odpowiedzieć: "Przyjaciele, cel jest dla wolnego od chciwości a nie dla opanowanego przez chciwość"-"Ale przyjaciele, czy cel jest dla opanowanego przez złudzenie czy dla wolnego od złudzenia?". Odpowiadając słusznie, wędrowcy z innych sekt powinni odpowiedzieć: "Przyjaciele, cel jest dla wolnego od złudzenia a nie dla opanowanego przez złudzenie"-"Ale przyjaciele, czy cel jest dla opanowanego przez pragnienie czy dla wolnego od pragnienia?" Odpowiadając słusznie, wędrowcy z innych sekt powinni powiedzieć"Przyjaciele, cel jest dla wolnego od pragnienia, nie dla opanowanego przez pragnienie"- "Ale przyjaciele, czy cel jest dla opanowanego przez chwytanie, czy dla wolnego od chwytania?" Odpowiadając słusznie, wędrowcy z innych sekt powinni odpowiedzieć:"Przyjaciele, cel jest dla wolnego od chwytania, nie dla opanowanego przez chwytanie"-"Ale przyjaciele, czy cel jest dla tego z wglądem czy dla tego bez wglądu?"Odpowiadając słusznie wędrowcy z innych sekt powinni odpowiedzieć:"Przyjaciele, cel jest dla tego z wglądem, nie dla tego bez wglądu". "Ale przyjaciele, czy cel jest dla tego co faworyzuje i oponuje, czy dla tego kto nie faworyzuje i nie oponuje?"Odpowiadając słusznie, wędrowcy z innych sekt powinni odpowiedzieć:"Przyjaciele cel jest dla tego co nie faworyzuje i oponuje, nie dla tego kto faworyzuje i oponuje""Ale przyjaciele, czy cel jest dla tego co ma upodobanie różnicowaniu czy dla tego kto nie różnicuje?" Odpowiadając słusznie wędrowcy z innych sekt powinni odpowiedzieć: "Przyjaciele, cel jest dla tego kto nie ma upodobania w różnicowaniu."

5Mnisi, są dwa rodzaje poglądów: Pogląd o istnieniu i pogląd o nie-istnieniu

6 Każdy mnich i bramin który przyjął pogląd o istnieniu jest w opozycji do poglądu o nie-istnieniu. Każdy mnich i bramin który polega na poglądzie o nie-istnieniu jest w opozycji do poglądu o istnieniu.

7 Wszyscy mnisi i bramini, którzy nie rozumieją takimi jakimi są, powstawania i zaniku, gratyfikacji i niebezpieczeństwa i ucieczki w przypadku tych dwóch poglądów, są opanowani przez pożądanie, opanowani przez nienawiść, opanowani przez złudzenie, opanowani przez pragnienie, opanowani przez chwytanie, bez wglądu, zaangażowani w faworyzowanie i oponowanie, mający upodobanie w różnicowaniu, nie są wyzwoleni z narodzin, starości i śmierci, żalu i płaczu, bólu , smutku i rozpaczy, powiadam ,że nie są wolni od cierpienia.

8 Wszyscy mnisi i bramini, którzy rozumieją takimi jakimi są, powstawanie i zanik i gratyfikację i niebezpieczeństwo i ucieczkę w przypadku tych dwóch poglądów, są bez pożądania, bez nienawiści, bez złudzenia, bez pragnienia, bez chwytania, z wglądem, nie zaangażowani w faworyzowanie i oponowanie, nie mający upodobania w różnicowaniu, są wyzwoleni ze starości i śmierci, żalu i płaczu, bólu smutku i rozpaczy, powiadam, że są wolni od cierpienia.

9 Mnisi, są cztery rodzaje chwytania: chwytanie się zmysłowych pożądań, chwytanie się błędnych poglądów, chwytanie się obrządków i rytuałów i chwytanie się wiary w "Ja".

10 Podczas gdy pewni mnisi i bramini oznajmiają iż głoszą pełną wiedzę o wszystkich rodzajach chwytania, to jednak nie opisują wszystkich rodzajów chwytania. Opisują pełne poznanie chwytania się zmysłowych przyjemności bez opisania chwytania się (błędnych poglądów), chwytania się obrządków i rytuałów, czy chwytania się wiary w "osobę". Dlaczego tak jest? Ci dobrzy mnisi i bramini nie rozumieją tych trzech przypadków chwytania, takimi jakimi one rzeczywiście są. W konsekwencji, podczas gdy ci ci dobrzy mnisi i bramini oznajmiają iż głoszą pełną wiedzę o wszystkich rodzajach chwytania, opisują oni (tylko) pełną wiedzę o chwytaniu się zmysłowych pożądań, bez opisania chwytania się poglądów, chwytania się obrządków i rytuałów chwytania się wiary w "osobę"

11 Podczas gdy pewni mnisi i bramini oznajmiają iż głoszą pełną wiedzę o wszystkich rodzajach chwytania, opisują oni pełną wiedzę o chwytaniu się zmysłowych pożądań i chwytaniu się poglądów, bez opisania chwytania się obrządków i rytuałów i chwytania się wiary w "osobę"

12 Podczas gdy pewni mnisi i bramini oznajmiają iż głoszą pełną wiedzę o wszystkich rodzajach chwytania, opisują oni pełną wiedzę o chwytaniu się zmysłowych pożądań, chwytaniu się poglądów i chwytaniu się obrządków i rytuałów bez opisania chwytania się wiary w "osobę'…nie rozumieją oni jednego przypadku chwytania…Opisują oni pełne zrozumienie chwytania się zmysłowych pożądań i chwytania się obrządków i rytuałów bez opisania chwytania się wiary w "osobę"

13 Mnisi, w takiej Dhammie i Dyscyplinie jak te, jest oczywiste, że zaufanie do Mistrza nie zostało właściwie skierowane, jest oczywiste, że zaufanie do Dhammy nie zostało właściwie skierowane i jest oczywiste że doskonalenie moralności nie zostało właściwie ukierunkowane, i że uczucia bliskości do tych co dzielą tą Dhammę nie zostały właściwie ukierunkowane. Dlaczego tak jest? Dzieje się tak gdy Dhamma i Dyscyplina są źle przedstawione, źle głoszone, prowadzą do nikąd, nie wytwarzają spokoju i są głoszone przez tego kto nie jest w pełni oświecony.

14 Mnisi, podczas gdy Tathagata oznajmia iż ogłasza pełną wiedzę o wszystkich rodzajach chwytania, opisuje on pełną wiedzę o chwytaniu się zmysłowych pożądań, o chwytani się (błędnych poglądów), o chwytaniu się obrządków i rytuałów i o chwytaniu się wiary w"osobę".

15 Mnisi, w takiej Dhammie i Dyscyplinie jak ta, jest oczywiste, że zaufanie do Mistrza jest słusznie ukierunkowane, że zaufanie do Dhammy jest słusznie ukierunkowane, że doskonalenie moralności jest słusznie ukierunkowane, i że uczucia bliskości do tych co dzielą tą Dhammę zostały słusznie ukierunkowane. Dlaczego tak jest? Dzieje się tak gdy Dhamma i Dyscyplina są dobrze przedstawione, dobrze ogłoszone, prowadzą poza, wytwarzają spokój i głoszone są przez tego kto jest w pełni oświecony.

16 A teraz te cztery rodzaje chwytania maja pragnienie za swoje źródło, pragnienie za swój powód, są zrodzone z pragnienia i wytwarzane przez pragnienie. Co pragnienie ma za swoje źródło…? Pragnienie ma za swoje źródło uczucie…jest wytwarzane przez uczucie. Co uczucie ma za swoje źródło…? Uczucie ma za swoje źródło kontakt. Uczucie jest wytworzone przez kontakt. Co kontakt ma za swoje źródło…? Kontakt ma za swoje źródło sześcioraką bazę zmysłów….jest wytworzony przez sześcioraką bazę zmysłów. Co sześcioraka baza ma za swoje źródło…? Sześcioraka baza zmysłów ma za swoje źródło imię-i-formę…jest wytworzona przez imię-i-formę. Co imię i forma ma za swoje źródło? Imię-i-forma ma za swoje źródło…wytwarzana jest przez świadomość. Co świadomość ma za swoje źródło? Świadomość ma za swoje źródło…wytwarzana jest przez determinacje. Co determinacje mają za swoje źródło? Determinacje mają ignorancję za swoje źródło, ignorancję za swoją podstawę, zrodzone są z ignorancji i wytwarzane są przez ignorancję.

17 Mnisi, jak tylko ta ignorancja jest zaniechana i prawdziwa wiedza powstaje i mnicha, to to z zanikiem ignorancji i powstaniem wiedzy nie chwyta się on już dłużej zmysłowych pożądań (jako zasilania) chwytania, czy (błędnych) poglądów (jako zasilania dla) chwytania, czy obrządków i rytuałów (jako zasilania dla) chwytania, czy wiary w "osobę" ( jako zasilania dla) chwytania. Kiedy mnich się nie chwyta, jest bez lęku, kiedy nie ma lęku, osobiście osiąga on Nibbanę. Rozumie on :narodziny wyczerpane, święte życie przeżyte, co trzeba było zostało zrobione, nigdy już to nie nadejdzie. Oto co powiedział Zrealizowany. Mnisi byli zadowoleni i ucieszeni jego słowami.