Nimitta
Znak, obraz, cel, przedmiot, przyczyna, warunek. Te znaczenia są stosowane i dostosowywane do wielu kontekstów, spośród których są tu wymienione te o znaczeniu doktrynalnym.
1. Mentalny (Odbity-) Obraz, uzyskany w medytacji. W pełni wyraźnie pojawi się w umyśle poprzez pomyślną praktykę pewnych ćwiczeń skupienia i pojawia się tak wyraźnie, jak gdyby był widziany oczyma. Przedmiot postrzegany na samym początku jest nazywany Przygotowawczym Obrazem (parikamma-nimitta). Wciaż niestabilny i niewyraźny obraz, który powstaje, gdy umysł osiągnął słaby stopień skupienia jest nazywany Uzyskanym Obrazem (uggaha-nimitta). Całkowicie wyraźny i nieporuszony obraz powstający na wyższym stopniu skupienia to Przeciwny Obraz (pat.ibhāga-nimitta). Gdy tylko obraz ten powstaje, osiągany jest stopień Skupienia Sąsiedztwa (lub dostępu) (upacāra-samādhi). Więcej szczegółów patrz kasin.a, samādhi.
2. Znak (przeszłej) Kammy (kamma-nimitta) i Znak (przyszłego) Przeznaczenia (gati-nimitta). Powstają one jako mentalny przedmiot ostatniej przed śmiercią Karmicznej Świadomości (maran.āsanna kamma, patrz karma, III, 3).
Zastosowania (1) i (2) pochodzą z komentarzy (patrz Zał.). W Suttach zastosowania tego terminu są na przykład następujące:
3. Zewnętrzny wygląd: u kogoś kto posiada kontrolę na zmysłami jest powiedziane, że "nie poszukuje on jedynie ogólnego wyglądu przedmiotu (na nimittaggāhī, M. 38, D. 2; wyjaśnienie Vis I, 54f, patrz sīla).
4. Przedmiot: sześć przedmiotów, czyli Przedmiot Wzroku itd. (rūpa-nimitta, S. XXII, 3). Także w wyjaśnieniu animitta-ceto-vimutti, Pozbawione Znaków Wyzwolenie Umysłu (patrz ceto-vimutti, vimokkha) jest powiedziane: sabbanimittānam. amanasikārā. Odnosi się to do sześciu przedmiotów zmysłów (Komentarz do M. 43 [Sal.āyatanavagga-at.t.hakathā]) i przez to powinno być tłumaczone jako "poprzez nie zwracanie uwagi na żaden przedmiot (lub przedmiot-ideę)." Przyjemny lub piękny Przedmiot (subha-nimitta) jest warunkiem powstania przeszkody zmysłowego pożądania, odrzucający przedmiot (pat.igha-nimitta) dla jest warunkiem powstawania przeszkody gniewu. Kontemplacja Nieczystości jakiegoś Przedmiotu (asubha-nimitta, patrz asubha) stanowi antidotum na pragnienie zmysłowe.
5. W Pts.M. II w powtarzającym się ciągu terminów nimitta pojawia się razem z uppādo (Pochodzenie istnienia), pavattam. (Ciągłość istnienia) i może tam być tłumaczony jako Warunek istnienia (patrz Path, 194f.).