Sāvatthinidānaṃ. "Pañcime, bhikkhave, upādānakkhandhā. Katame pañca? Rūpupādānakkhandho, vedanupādānakkhandho, saññupādānakkhandho, saṅkhārupādānakkhandho, viññāṇupādānakkhandho. Yāvakīvañcāhaṃ, bhikkhave, ime pañcupādānakkhandhe catuparivaṭṭaṃ yathābhūtaṃ nābbhaññāsiṃ, neva tāvāhaṃ, bhikkhave, sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddhoti paccaññāsiṃ. Yato ca khvāhaṃ, bhikkhave, ime pañcupādānakkhandhe catuparivaṭṭaṃ yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, athāhaṃ, bhikkhave, sadevake loke …pe… sadevamanussāya anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddhoti paccaññāsiṃ.
Kathañca catuparivaṭṭaṃ? Rūpaṃ abbhaññāsiṃ, rūpasamudayaṃ abbhaññāsiṃ, rūpanirodhaṃ abbhaññāsiṃ, rūpanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ abbhaññāsiṃ, vedanaṃ … saññaṃ … saṅkhāre … viññāṇaṃ abbhaññāsiṃ, viññāṇasamudayaṃ abbhaññāsiṃ, viññāṇanirodhaṃ abbhaññāsiṃ, viññāṇanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ abbhaññāsiṃ.

W Savatthi. "Pięć jest tych, mnisi, zespołów chwytania. Jakich pięć? Zespół form (widzianych), zespół uczuć, zespół postrzeżeń, zespół kammicznych formacji, zespół świadomości. I jak długo ja, mnisi, nie posiadłem wiedzy o rzeczywistej istocie czterech etapów tych pięciu zespołów chwytania, właśnie tak długo ja, mnisi, w (tym) świecie z bogami, z Marą, z Brahmą, w (tym) pokoleniu z ascetami i braminami, z bogami i ludźmi, 'do doskonałego pełnego przebudzenia jestem w pełni przebudzony' - nie stwierdziłem. Ale ponieważ ja, mnisi, posiadłem wiedzę o rzeczywistej istocie czterech etapów tych pięciu zespołów chwytania, w (tym) świecie z bogami …etc… z bogami i ludźmi, 'do doskonałego pełnego przebudzenia jestem w pełni przebudzony' - stwierdziłem.
Jakie są zatem cztery etapy? Poznałem formę (widzianą), poznałem początek formy (widzianej), poznałem zniszczenie formy (widzianej), poznałem ścieżkę prowadzącą do zniszczenia formy (widzianej), poznałem uczucie … postrzeżenie … kammiczne formacje … świadomość, poznałem początek świadomości, poznałem zniszczenie świadomości, poznałem ścieżkę prowadzącą do zniszczenia świadomości.

Katamañca, bhikkhave, rūpaṃ? Cattāro ca mahābhūtā catunnañca mahābhūtānaṃ upādāya rūpaṃ. Idaṃ vuccati, bhikkhave, rūpaṃ. Āhārasamudayā rūpasamudayo, āhāranirodhā rūpanirodho. Ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo rūpanirodhagāminī paṭipadā, seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi …pe… sammāsamādhi.
Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā evaṃ rūpaṃ abhiññāya, evaṃ rūpasamudayaṃ abhiññāya, evaṃ rūpanirodhaṃ abhiññāya, evaṃ rūpanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ abhiññāya rūpassa nibbidāya virāgāya nirodhāya paṭipannā, te suppaṭipannā. Ye suppaṭipannā, te imasmiṃ dhammavinaye gādhanti.
Ye ca kho keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā evaṃ rūpaṃ abhiññāya …pe… evaṃ rūpanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ abhiññāya, rūpassa nibbidā virāgā nirodhā anupādā vimuttā te suvimuttā. Ye suvimuttā te kevalino. Ye kevalino vaṭṭaṃ tesaṃ natthi paññāpanāya.

Czym jest zatem, mnisi, forma (widziana)? Cztery są wielkie elementy materii pierwotnej, od czterech wielkich elementów materii pierwotnej pochodzi forma (widziana). O tym mówi się, mnisi, forma (widziana). Z początkiem pożywienia¹ jest początek formy (widzianej), ze zniszczeniem pożywienia jest zniszczenie formy (widzianej). To jest właśnie szlachetna ośmioczęściowa ścieżka prowadząca do zniszczenia formy (widzianej), jak następuje - słuszny pogląd …etc… słuszne skupienie medytacyjne.
Naprawdę mnisi, jacyś asceci albo bramini tak formę (widzianą) poznawszy, tak początek formy (widzianej) poznawszy, tak zniszczenie formy (widzianej) poznawszy, tak ścieżkę prowadzącą do zniszczenia formy (widzianej) poznawszy, weszli na ścieżkę niechęci do formy (widzianej), obojętności, zaprzestania, są tymi, którzy weszli na słuszną ścieżkę. Ci, którzy weszli na słuszną ścieżkę, w tej Dhammie i Dyscyplinie umacniają się.
Naprawdę zatem, mnisi, jacyś asceci albo bramini tak formę (widzianą) poznawszy …etc… tak ścieżkę prowadzącą do zniszczenia formy (widzianej) poznawszy, przez niechęć do formy (widzianej), obojętność, zaprzestanie, brak chwytania wyzwoleni, są tymi, którzy są dobrze wyzwoleni. Ci, którzy są dobrze wyzwoleni, są w pełni zrealizowani. Ci, którzy są w pełni zrealizowani - nie ma cyklu narodzin dla ich opisania.

Katamā ca, bhikkhave, vedanā? Chayime, bhikkhave, vedanākāyā – cakkhusamphassajā vedanā, sotasamphassajā vedanā, ghānasamphassajā vedanā, jivhāsamphassajā vedanā, kāyasamphassajā vedanā, manosamphassajā vedanā. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, vedanā. Phassasamudayā vedanāsamudayo, phassanirodhā vedanānirodho. Ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo vedanānirodhagāminī paṭipadā, seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi …pe… sammāsamādhi.
Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā evaṃ vedanaṃ abhiññāya, evaṃ vedanāsamudayaṃ abhiññāya, evaṃ vedanānirodhaṃ abhiññāya, evaṃ vedanānirodhagāminiṃ paṭipadaṃ abhiññāya vedanāya nibbidāya virāgāya nirodhāya paṭipannā, te suppaṭipannā. Ye suppaṭipannā, te imasmiṃ dhammavinaye gādhanti.
Ye ca kho keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā evaṃ vedanaṃ abhiññāya …pe… evaṃ vedanānirodhagāminiṃ paṭipadaṃ abhiññāya …pe… vaṭṭaṃ tesaṃ natthi paññāpanāya.

Czym jest zatem, mnisi, uczucie? Sześć jest tych, mnisi, rodzajów uczuć - uczucie powstałe z kontaktu wzrokowego, uczucie powstałe z kontaktu słuchowego, uczucie powstałe z kontaktu węchowego, uczucie powstałe z kontaktu smakowego, uczucie powstałe z kontaktu dotykowego, uczucie powstałe z kontaktu umysłowego. O tym mówi się, mnisi, uczucie. Z początkiem kontaktu jest początek uczucia, ze zniszczeniem kontaktu jest zniszczenie uczucia. To jest właśnie szlachetna ośmioczęściowa ścieżka prowadząca do zniszczenia uczucia, jak następuje - słuszny pogląd …etc… słuszne skupienie medytacyjne.
Naprawdę mnisi, jacyś asceci albo bramini tak uczucie poznawszy, tak początek uczucia poznawszy, tak zniszczenie uczucia poznawszy, tak ścieżkę prowadzącą do zniszczenia uczucia poznawszy, weszli na ścieżkę niechęci do uczucia, obojętności, zaprzestania, są tymi, którzy weszli na słuszną ścieżkę. Ci, którzy weszli na słuszną ścieżkę, w tej Dhammie i Dyscyplinie umacniają się.
Naprawdę zatem, mnisi, jacyś asceci albo bramini tak uczucie poznawszy …etc… tak ścieżkę prowadzącą do zniszczenia uczucia poznawszy …etc… nie ma cyklu narodzin dla ich opisania.

Katamā ca, bhikkhave, saññā? Chayime, bhikkhave, saññākāyā – rūpasaññā, saddasaññā, gandhasaññā, rasasaññā, phoṭṭhabbasaññā, dhammasaññā. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, saññā. Phassasamudayā saññāsamudayo, phassanirodhā saññānirodho. Ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo saññānirodhagāminī paṭipadā, seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi …pe… sammāsamādhi …pe… vaṭṭaṃ tesaṃ natthi paññāpanāya.

Czym jest zatem, mnisi, postrzeżenie? Sześć jest tych, mnisi, rodzajów postrzeżeń - postrzeżenie form (widzianych), postrzeżenie dźwięków, postrzeżenie zapachów, postrzeżenie smaków, postrzeżenie przedmiotów dotyku, postrzeżenie dhamm. O tym mówi się, mnisi, postrzeżenie. Z początkiem kontaktu jest początek postrzeżenia, ze zniszczeniem kontaktu jest zniszczenie postrzeżenia. To jest właśnie szlachetna ośmioczęściowa ścieżka prowadząca do zniszczenia postrzeżenia, jak następuje - słuszny pogląd …etc… słuszne skupienie medytacyjne …etc… nie ma cyklu narodzin dla ich opisania.

Katame ca, bhikkhave, saṅkhārā? Chayime, bhikkhave, cetanākāyā – rūpasañcetanā, saddasañcetanā, gandhasañcetanā, rasasañcetanā, phoṭṭhabbasañcetanā, dhammasañcetanā. Ime vuccanti, bhikkhave, saṅkhārā. Phassasamudayā saṅkhārasamudayo, phassanirodhā saṅkhāranirodho. Ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo saṅkhāranirodhagāminī paṭipadā, seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi …pe… sammāsamādhi.
Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā evaṃ saṅkhāre abhiññāya, evaṃ saṅkhārasamudayaṃ abhiññāya, evaṃ saṅkhāranirodhaṃ abhiññāya, evaṃ saṅkhāranirodhagāminiṃ paṭipadaṃ abhiññāya saṅkhārānaṃ nibbidāya virāgāya nirodhāya paṭipannā, te suppaṭipannā. Ye suppaṭipannā, te imasmiṃ dhammavinaye gādhanti.
Ye ca kho keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā evaṃ saṅkhāre abhiññāya, evaṃ saṅkhārasamudayaṃ abhiññāya, evaṃ saṅkhāranirodhaṃ abhiññāya, evaṃ saṅkhāranirodhagāminiṃ paṭipadaṃ abhiññāya saṅkhārānaṃ nibbidā virāgā nirodhā anupādā vimuttā, te suvimuttā. Ye suvimuttā, te kevalino. Ye kevalino vaṭṭaṃ tesaṃ natthi paññāpanāya.

Czym są zatem, mnisi, kammiczne formacje? Sześć jest tych, mnisi, rodzajów intencji - intencja względem form (widzianych), intencja względem dźwięków, intencja względem zapachów, intencja względem smaków, intencja względem przedmiotów dotyku, intencja względem dhamm. O tym mówi się, mnisi, kammiczne formacje. Z początkiem kontaktu jest początek kammicznych formacji, ze zniszczeniem kontaktu jest zniszczenie kammicznych formacji. To jest właśnie szlachetna ośmioczęściowa ścieżka prowadząca do zniszczenia kammicznych formacji, jak następuje - słuszny pogląd …etc… słuszne skupienie medytacyjne.
Naprawdę mnisi, jacyś asceci albo bramini tak kammiczne formacje poznawszy, tak początek kammicznych formacji poznawszy, tak zniszczenie kammicznych formacji poznawszy, tak ścieżkę prowadzącą do zniszczenia kammicznych formacji poznawszy, weszli na ścieżkę niechęci do kammicznych formacji, obojętności, zaprzestania, są tymi, którzy weszli na słuszną ścieżkę. Ci, którzy weszli na słuszną ścieżkę, w tej Dhammie i Dyscyplinie umacniają się.
Naprawdę zatem, mnisi, jacyś asceci albo bramini tak kammiczne formacje poznawszy, tak początek kammicznych formacji poznawszy, tak zniszczenie kammicznych formacji poznawszy, tak ścieżkę prowadzącą do zniszczenia kammicznych formacji poznawszy, przez niechęć do kammicznych formacji, obojętność, zaprzestanie, brak chwytania wyzwoleni, są tymi, którzy są dobrze wyzwoleni. Ci, którzy są dobrze wyzwoleni, są w pełni zrealizowani. Ci, którzy są w pełni zrealizowani - nie ma cyklu narodzin dla ich opisania.

Katamañca, bhikkhave, viññāṇaṃ? Chayime, bhikkhave, viññāṇakāyā – cakkhuviññāṇaṃ, sotaviññāṇaṃ, ghānaviññāṇaṃ, jivhāviññāṇaṃ, kāyaviññāṇaṃ, manoviññāṇaṃ. Idaṃ vuccati, bhikkhave, viññāṇaṃ. Nāmarūpasamudayā viññāṇasamudayo, nāmarūpanirodhā viññāṇanirodho. Ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo viññāṇanirodhagāminī paṭipadā, seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi …pe… sammāsamādhi.
Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā evaṃ viññāṇaṃ abhiññāya, evaṃ viññāṇasamudayaṃ abhiññāya, evaṃ viññāṇanirodhaṃ abhiññāya, evaṃ viññāṇanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ abhiññāya viññāṇassa nibbidāya virāgāya nirodhāya paṭipannā, te suppaṭipannā. Ye suppaṭipannā, te imasmiṃ dhammavinaye gādhanti.
Ye ca kho keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā evaṃ viññāṇaṃ abhiññāya, evaṃ viññāṇasamudayaṃ abhiññāya, evaṃ viññāṇanirodhaṃ abhiññāya, evaṃ viññāṇanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ abhiññāya viññāṇassa nibbidā virāgā nirodhā anupādā vimuttā, te suvimuttā. Ye suvimuttā, te kevalino. Ye kevalino vaṭṭaṃ tesaṃ natthi paññāpanāyā"ti.

Czym jest zatem, mnisi, świadomość? Sześć jest tych, mnisi, rodzajów świadomości - świadomość oka, świadomość ucha, świadomość nosa, świadomość języka, świadomość ciała, świadomość umysłu. O tym mówi się, mnisi, świadomość. Z początkiem nazwy i formy jest początek świadomości, ze zniszczeniem nazwy i formy jest zniszczenie świadomości. To jest właśnie szlachetna ośmioczęściowa ścieżka prowadząca do zniszczenia świadomości, jak następuje - słuszny pogląd …etc… słuszne skupienie medytacyjne.
Naprawdę mnisi, jacyś asceci albo bramini tak świadomość poznawszy, tak początek świadomości poznawszy, tak zniszczenie świadomości poznawszy, tak ścieżkę prowadzącą do zniszczenia świadomości poznawszy, weszli na ścieżkę niechęci do świadomości, obojętności, zaprzestania, są tymi, którzy weszli na słuszną ścieżkę. Ci, którzy weszli na słuszną ścieżkę, w tej Dhammie i Dyscyplinie umacniają się.
Naprawdę zatem, mnisi, jacyś asceci albo bramini tak świadomość poznawszy, tak początek świadomości poznawszy, tak zniszczenie świadomości poznawszy, tak ścieżkę prowadzącą do zniszczenia świadomości poznawszy, przez niechęć do świadomości, obojętność, zaprzestanie, brak chwytania wyzwoleni, są tymi, którzy są dobrze wyzwoleni. Ci, którzy są dobrze wyzwoleni, są w pełni zrealizowani. Ci, którzy są w pełni zrealizowani - nie ma cyklu narodzin dla ich opisania."