Ubhato-bhāga-vimutta

Wyzwolony na oba sposoby, jest określeniem na jeden z rodzajów Szlachetych Uczniów (ariya-puggala). Jest on wyzwolony na dwa sposoby, czyli poprzez wszystkie osiem Wchłonięć (jhāna) oraz poprzez Ponad-światową Ścieżkę (Sotāpatti itd.) opartą na Wglądzie (vipassanā).

W M. 70 jest powiedziane: ''Kim, o mnisi jest wyzwolony na oba sposoby? Jeżeli ktoś sam osiągnął osiem Wyzwoleń (Wchłonięć) i wygasł poprzez mądre przeniknięcie Skaz (āsava), taka osoba jest nazywana wyzwolonym na oba sposoby.'' Cf. D. 15.

W szerszym znaczeniu jest się wyzwolonym na oba sposoby, gdy osiąga się jedno z wchłonięć i jedną z ponad-światowych ścieżek (porównaj A. IX, 44).

Pierwsze wyzwolenie jest także nazywane Wyzwoleniem Umysłu (ceto-vimutti), natomiast drugie Wyzwoleniem poprzez Mądrość (paññā-vimutti). Pierwsze wyzwolenie jest jednak jedynie czasowe, ponieważ jest Wyzwoleniem poprzez Stłumienie (vikkhambhana-vimutti = vikkhambhana-pahāna, patrz pahāna).

POWRÓT