"Atthi nu kho, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma bhikkhu aññatreva saddhāya, aññatra ruciyā, aññatra anussavā, aññatra ākāraparivitakkā, aññatra diṭṭhinijjhānakkhantiyā aññaṃ byākareyya – 'khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā'ti pajānāmī"ti ?
"Bhagavaṃmūlakā no, bhante, dhammā, bhagavaṃnettikā bhagavaṃpaṭisaraṇā. Sādhu vata, bhante, bhagavantaṃyeva paṭibhātu etassa bhāsitassa attho. Bhagavato sutvā bhikkhū dhāressantī"ti.
"Tena hi, bhikkhave, suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha, bhāsissāmī"ti.
"Evaṃ, bhante"ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ.
Bhagavā etadavoca – "atthi, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma bhikkhu aññatreva saddhāya, aññatra ruciyā, aññatra anussavā, aññatra ākāraparivitakkā, aññatra diṭṭhinijjhānakkhantiyā aññaṃ byākareyya – 'khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā'ti pajānāmī"ti.

"Czy jest, mnisi, metoda, dzięki której to metodzie mnich poza wiarą, poza skłonnościami, poza tradycją, poza rozważaniem warunków, poza wyrozumiałością dla poglądów i wglądów, doskonałą wiedzę wyjaśniłby - 'Wyczerpane są narodziny, wypełnione jest szlachetne życie, zrobione jest to, co powinno być zrobione, niczego innego nie ma w tym życiu,' (tak) rozumiem?"
"W Błogosławionym mają początek nasze, Panie, nauki, Błogosławiony jest (naszym) przewodnikiem, Błogosławiony jest (naszym) schronieniem. Z pewnością dobrze byłoby, Panie, gdyby Błogosławiony teraz wyjaśnił znaczenie tej mowy. Błogosławionego wysłuchawszy, mnisi wezmą to sobie do serca."
"W takim razie, mnisi, wysłuchajcie (tego), dobrze przemyślcie, będę mówił."
"Tak, Panie!" tamci mnisi Błogosławionemu przytaknęli.
Błogosławiony powiedział to: "Jest, mnisi, metoda, dzięki której to metodzie mnich poza wiarą, poza skłonnościami, poza tradycją, poza rozważaniem warunków, poza wyrozumiałością dla poglądów i wglądów, doskonałą wiedzę wyjaśniłby - 'Wyczerpane są narodziny, wypełnione jest szlachetne życie, zrobione jest to, co powinno być zrobione, niczego innego nie ma w tym życiu,' (tak) rozumiem."

"Katamo ca, bhikkhave, pariyāyo, yaṃ pariyāyaṃ āgamma bhikkhu aññatreva saddhāya …pe… aññatra diṭṭhinijjhānakkhantiyā aññaṃ byākaroti – 'khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyāti pajānāmī'ti? Idha, bhikkhave, bhikkhu cakkhunā rūpaṃ disvā santaṃ vā ajjhattaṃ rāgadosamohaṃ, atthi me ajjhattaṃ rāgadosamohoti pajānāti, asantaṃ vā ajjhattaṃ rāgadosamohaṃ, natthi me ajjhattaṃ rāgadosamohoti pajānāti. Yaṃ taṃ, bhikkhave, bhikkhu cakkhunā rūpaṃ disvā santaṃ vā ajjhattaṃ rāgadosamohaṃ, atthi me ajjhattaṃ rāgadosamohoti pajānāti, asantaṃ vā ajjhattaṃ rāgadosamohaṃ, natthi me ajjhattaṃ rāgadosamohoti pajānāti. Api nume, bhikkhave, dhammā saddhāya vā veditabbā, ruciyā vā veditabbā, anussavena vā veditabbā, ākāraparivitakkena vā veditabbā, diṭṭhinijjhānakkhantiyā vā veditabbā"ti?
"No hetaṃ, bhante".
"Nanume, bhikkhave, dhammā paññāya disvā veditabbā"ti?
"Evaṃ, bhante".
"Ayaṃ kho, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma bhikkhu aññatreva saddhāya, aññatra ruciyā, aññatra anussavā, aññatra ākāraparivitakkā, aññatra diṭṭhinijjhānakkhantiyā aññaṃ byākaroti – 'khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā'ti pajānāmī"ti …pe…

"Jaka zatem jest, mnisi, metoda, dzięki której to metodzie mnich poza wiarą …etc… poza wyrozumiałością dla poglądów i wglądów, doskonałą wiedzę wyjaśnia - 'Wyczerpane są narodziny, wypełnione jest szlachetne życie, zrobione jest to, co powinno być zrobione, niczego innego nie ma w tym życiu, (tak) rozumiem'? W tym świecie, mnisi, mnich okiem formę (widzianą) zobaczywszy, kiedy jest wewnętrzne pożądanie, gniew, niewiedza, (wtedy) rozumie - 'jest moje wewnętrzne pożądanie, gniew, niewiedza', albo kiedy nie ma wewnętrznego pożądania, gniewu, niewiedzy, (wtedy) rozumie - 'nie ma mojego wewnętrznego pożądania, gniewu, niewiedzy'. Ponieważ to jest, mnisi, mnich okiem formę (widzianą) zobaczywszy, kiedy jest wewnętrzne pożądanie, gniew, niewiedza, (wtedy) rozumie - ' jest moje wewnętrzne pożądanie, gniew, niewiedza', albo kiedy nie ma wewnętrznego pożądania, gniewu, niewiedzy, (wtedy) rozumie - 'nie ma mojego wewnętrznego pożądania, gniewu, niewiedzy'. A więc czy moje, mnisi, nauki poza wiarą powinny być poznawane, albo poza skłonnościami powinny być poznawane, albo poza tradycją powinny być poznawane, albo poza rozważaniem warunków powinny być poznawane, albo poza wyrozumiałością dla poglądów i wglądów powinny być poznawane?"
"Z pewnością nie, Panie."
"Czy nie ma moich, mnisi, nauk, które przez patrzących z mądrością powinny być poznawane?"
"Tak, Panie."
"To jest, mnisi, metoda, dzięki której to metodzie mnich poza wiarą, poza skłonnościami, poza tradycją, poza rozważaniem warunków, poza wyrozumiałością dla poglądów i wglądów, doskonałą wiedzę wyjaśnia - 'Wyczerpane są narodziny, wypełnione jest szlachetne życie, zrobione jest to, co powinno być zrobione, niczego innego nie ma w tym życiu,' (tak) rozumiem." …etc…

"Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu jivhāya rasaṃ sāyitvā santaṃ vā ajjhattaṃ … pe … rāgadosamohoti pajānāti, asantaṃ vā ajjhattaṃ rāgadosamohaṃ, natthi me ajjhattaṃ rāgadosamohoti pajānāti. Yaṃ taṃ, bhikkhave, jivhāya rasaṃ sāyitvā santaṃ vā ajjhattaṃ rāgadosamohaṃ, atthi me ajjhattaṃ rāgadosamohoti pajānāti, asantaṃ vā ajjhattaṃ rāgadosamohaṃ, natthi me ajjhattaṃ rāgadosamohoti pajānāti. Api nume, bhikkhave, dhammā saddhāya vā veditabbā, ruciyā vā veditabbā, anussavena vā veditabbā, ākāraparivitakkena vā veditabbā, diṭṭhinijjhānakkhantiyā vā veditabbā"ti?
"No hetaṃ, bhante".
"Nanume, bhikkhave, dhammā paññāya disvā veditabbā"ti?
"Evaṃ, bhante".
"Ayampi kho, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma bhikkhu aññatreva saddhāya, aññatra ruciyā, aññatra anussavā, aññatra ākāraparivitakkā, aññatra diṭṭhinijjhānakkhantiyā aññaṃ byākaroti – 'khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā'ti pajānāmī"ti …pe…

"I znów dalej, mnisi, mnich językiem smak posmakowawszy, kiedy jest wewnętrzne …etc… (wtedy) rozumie - 'jest moje wewnętrzne pożądanie, gniew, niewiedza', albo kiedy nie ma wewnętrznego pożądania, gniewu, niewiedzy, (wtedy) rozumie - 'nie ma mojego wewnętrznego pożądania, gniewu, niewiedzy'. Ponieważ to jest, mnisi, mnich językiem smak posmakowawszy, kiedy jest wewnętrzne pożądanie, gniew, niewiedza, (wtedy) rozumie - ' jest moje wewnętrzne pożądanie, gniew, niewiedza', albo kiedy nie ma wewnętrznego pożądania, gniewu, niewiedzy, (wtedy) rozumie - 'nie ma mojego wewnętrznego pożądania, gniewu, niewiedzy'. A więc czy moje, mnisi, nauki poza wiarą powinny być poznawane, albo poza skłonnościami powinny być poznawane, albo poza tradycją powinny być poznawane, albo poza rozważaniem warunków powinny być poznawane, albo poza wyrozumiałością dla poglądów i wglądów powinny być poznawane?"
"Z pewnością nie, Panie."
"Czy nie ma moich, mnisi, nauk, które przez patrzących z mądrością powinny być poznawane?"
"Tak, Panie."
"To jest, mnisi, metoda, dzięki której to metodzie mnich poza wiarą, poza skłonnościami, poza tradycją, poza rozważaniem warunków, poza wyrozumiałością dla poglądów i wglądów, doskonałą wiedzę wyjaśnia - 'Wyczerpane są narodziny, wypełnione jest szlachetne życie, zrobione jest to, co powinno być zrobione, niczego innego nie ma w tym życiu,' (tak) rozumiem." …etc…

"Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu manasā dhammaṃ viññāya santaṃ vā ajjhattaṃ rāgadosamohaṃ, atthi me ajjhattaṃ rāgadosamohoti pajānāti, asantaṃ vā ajjhattaṃ rāgadosamohaṃ, natthi me ajjhattaṃ rāgadosamohoti pajānāti. Yaṃ taṃ, bhikkhave, bhikkhu manasā dhammaṃ viññāya santaṃ vā ajjhattaṃ rāgadosamohaṃ, atthi me ajjhattaṃ rāgadosamohoti pajānāti, asantaṃ vā ajjhattaṃ rāgadosamohaṃ, natthi me ajjhattaṃ rāgadosamohoti pajānāti. Api nume, bhikkhave, dhammā saddhāya vā veditabbā, ruciyā vā veditabbā, anussavena vā veditabbā, ākāraparivitakkena vā veditabbā, diṭṭhinijjhānakkhantiyā vā veditabbā"ti?
"No hetaṃ, bhante".
"Nanume, bhikkhave, dhammā paññāya disvā veditabbā"ti?
"Evaṃ, bhante".
"Ayampi kho, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma bhikkhu aññatreva saddhāya, aññatra ruciyā, aññatra anussavā, aññatra ākāraparivitakkā, aññatra diṭṭhinijjhānakkhantiyā aññaṃ byākaroti – 'khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā'ti pajānāmī"ti.

"I znów dalej, mnisi, mnich umysłem dhammy poznawszy, kiedy jest wewnętrzne pożądanie, gniew, niewiedza, (wtedy) rozumie - 'jest moje wewnętrzne pożądanie, gniew, niewiedza', albo kiedy nie ma wewnętrznego pożądania, gniewu, niewiedzy, (wtedy) rozumie - 'nie ma mojego wewnętrznego pożądania, gniewu, niewiedzy'. Ponieważ to jest, mnisi, mnich umysłem dhammy poznawszy, kiedy jest wewnętrzne pożądanie, gniew, niewiedza, (wtedy) rozumie - ' jest moje wewnętrzne pożądanie, gniew, niewiedza', albo kiedy nie ma wewnętrznego pożądania, gniewu, niewiedzy, (wtedy) rozumie - 'nie ma mojego wewnętrznego pożądania, gniewu, niewiedzy'. A więc czy moje, mnisi, nauki poza wiarą powinny być poznawane, albo poza skłonnościami powinny być poznawane, albo poza tradycją powinny być poznawane, albo poza rozważaniem warunków powinny być poznawane, albo poza wyrozumiałością dla poglądów i wglądów powinny być poznawane?"
"Z pewnością nie, Panie."
"Czy nie ma moich, mnisi, nauk, które przez patrzących z mądrością powinny być poznawane?"
"Tak, Panie."
"To jest, mnisi, metoda, dzięki której to metodzie mnich poza wiarą, poza skłonnościami, poza tradycją, poza rozważaniem warunków, poza wyrozumiałością dla poglądów i wglądów, doskonałą wiedzę wyjaśnia - 'Wyczerpane są narodziny, wypełnione jest szlachetne życie, zrobione jest to, co powinno być zrobione, niczego innego nie ma w tym życiu,' (tak) rozumiem."