376. atha kho āyasmā ānando pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena aññataro bhikkhunupassayo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. atha kho sambahulā bhikkhuniyo yenāyasmā ānando tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ ānandaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. ekamantaṃ nisinnā kho tā bhikkhuniyo āyasmantaṃ ānandaṃ etadavocuṃ —

Wtedy to, o poranku, Czcigodny Ānanda ubrał się, zabrawszy swą miskę i zewnętrzną szatę, wtedy zbliżył się do pewnego miejsca spoczynku mniszek; zbliżywszy się usiadł na przygotowanym siedzeniu. Wtedy to sporo mniszek zbliżyło się do Czcigodnego Ānandy; zbliżywszy się złożyły mu pokłon i usiadły z boku. Usiadłszy z boku mniszki te zwróciły się do Czcigodnego Ānandy tymi słowami:

“idha, bhante ānanda, sambahulā bhikkhuniyo catūsu satipaṭṭhānesu suppatiṭṭhitacittā viharantiyo uḷāraṃ pubbenāparaṃ visesaṃ sañjānantī”ti.
“evametaṃ, bhaginiyo, evametaṃ, bhaginiyo! yo hi koci, bhaginiyo, bhikkhu vā bhikkhunī vā catūsu satipaṭṭhānesu suppatiṭṭhitacitto viharati, tassetaṃ pāṭikaṅkhaṃ — ‘uḷāraṃ pubbenāparaṃ visesaṃ sañjānissatī’”ti.

"Jest tu, Czcigodny Ānando, sporo mniszek, które trwają z prawidłowo ustalonym umysłem na cztery ustanowienia uważności, rozpoznając kolejne, wyższe stany rozróżnienia."
"Tak jest, siostry, tak jest, siostry! Zaiste od każdego, siostry, mnicha czy mniszki, trwającego z prawidłowo ustalonym umysłem na cztery ustanowienia uważności, powinno się oczekiwać by 'rozpoznał kolejne, wyższe stany rozróżnienia.'"

atha kho āyasmā ānando tā bhikkhuniyo dhammiyā kathāya sandassetvā samādapetvā samuttejetvā sampahaṃsetvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi. atha kho āyasmā ānando sāvatthiyaṃ piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto yena bhagavā tenupasaṅkamiṃ; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃ. ekamantaṃ nisinno kho āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca —

Wtedy to, Czcigodny Ānanda, dał tym mniszkom mowę Dhammy, i wytłumaczywszy, uniósłszy, natchnąwszy je, wstał z siedzenia i odszedł. Wtedy to Czcigodny Ānanda wszedł do Sāvatthi po jałmużnę. Kiedy obszedł Sāvatthi, zbierając jałmużnę, posilił się, wrócił z jałmużny i zbliżył się do Błogosławionego. Zbliżywszy się do Błogosławionego, złożył mu pokłon i usiadł z boku. Usiadłszy z boku Czcigodny Ānanda zwrócił się do Błogosławionego tymi słowami:

“idhāhaṃ, bhante, pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena aññataro bhikkhunupassayo tenupasaṅkamiṃ; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdiṃ. atha kho, bhante, sambahulā bhikkhuniyo yenāhaṃ tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. ekamantaṃ nisinnā kho, bhante, tā bhikkhuniyo maṃ etadavocuṃ —
‘idha, bhante ānanda, sambahulā bhikkhuniyo catūsu satipaṭṭhānesu suppatiṭṭhitacittā viharantiyo uḷāraṃ pubbenāparaṃ visesaṃ sañjānantī’ti.
evaṃ vuttāhaṃ, bhante, tā bhikkhuniyo etadavocaṃ —
‘evametaṃ, bhaginiyo, evametaṃ, bhaginiyo! yo hi koci, bhaginiyo, bhikkhu vā bhikkhunī vā catūsu satipaṭṭhānesu suppatiṭṭhitacitto viharati, tassetaṃ pāṭikaṅkhaṃ — uḷāraṃ pubbenāparaṃ visesaṃ sañjānissatī’”ti.

Jestem tu, Bhante, gdyż ubrałem się, zabrawszy swą miskę i zewnętrzną szatę, zbliżyłem się do pewnego miejsca spoczynku mniszek; zbliżywszy się usiadłem na przygotowanym siedzeniu. Wtedy to, Bhante, sporo mniszek zbliżyło się do mnie; zbliżywszy się złożyły mi pokłon i usiadły z boku. Usiadłszy z boku, Bhante, mniszki te zwróciły się do mnie tymi słowami:
"Jest tu, Bhante Ānando, sporo mniszek, które trwają z prawidłowo ustalonym umysłem na cztery ustanowienia uważności, rozpoznając kolejne, wyższe stany rozróżnienia."
Wtedy, Bhante, odpowiedziałem mniszkom tymi słowami:
"Tak jest, siostry, tak jest, siostry! Zaiste od każdego, siostry, mnicha czy mniszki, trwającego z prawidłowo ustalonym umysłem na cztery ustanowienia uważności, powinno się oczekiwać by 'rozpoznał kolejne, wyższe stany rozróżnienia.'"

“evametaṃ, ānanda, evametaṃ, ānanda! yo hi koci, ānanda, bhikkhu vā bhikkhunī vā catūsu satipaṭṭhānesu suppatiṭṭhitacitto viharati, tassetaṃ pāṭikaṅkhaṃ — ‘uḷāraṃ pubbenāparaṃ visesaṃ sañjānissati’”

"Tak jest, Ānando, tak jest, Ānando! Zaiste od każdego, Ānando, mnicha czy mniszki, trwającego z prawidłowo ustalonym umysłem na cztery ustanowienia uważności, powinno się oczekiwać by 'rozpoznał kolejne, wyższe stany rozróżnienia.'"

“katamesu catūsu? idhānanda, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. tassa kāye kāyānupassino viharato kāyārammaṇo vā uppajjati kāyasmiṃ pariḷāho, cetaso vā līnattaṃ, bahiddhā vā cittaṃ vikkhipati. tenānanda, bhikkhunā kismiñcideva pasādanīye nimitte cittaṃ paṇidahitabbaṃ. tassa kismiñcideva pasādanīye nimitte cittaṃ paṇidahato pāmojjaṃ jāyati. pamuditassa pīti jāyati. pītimanassa kāyo passambhati. passaddhakāyo sukhaṃ vedayati. sukhino cittaṃ samādhiyati. so iti paṭisañcikkhati — ‘yassa khvāhaṃ atthāya cittaṃ paṇidahiṃ, so me attho abhinipphanno. handa, dāni paṭisaṃharāmī’ti. so paṭisaṃharati ceva na ca vitakketi na ca vicāreti. ‘avitakkomhi avicāro, ajjhattaṃ satimā sukhamasmī’ti pajānāti”.

Na które cztery? Otóż, Ānando, mnich taki, odsuwając tęsknoty i troski w odniesieniu do świata, pilnie i świadomie trwa, dostrzegając z przejrzystym zrozumieniem ciało takie jakim jest. Gdy tak trwa dostrzegając ciało takie jakim jest, mając ciało za podstawę, powstaje w nim, albo żarliwość ciała, albo powolność umysłu, albo rozproszenie umysłu tym co na zewnątrz. Wtedy, Ānando, mnich taki powinien nakierować swój umysł w stronę pewnego inspirującego znaku. Gdy tak nakieruje swój umysł w stronę pewnego inspirującego znaku, pojawi się w nim zadowolenie. Dzięki zadowoleniu pojawi się radosne uniesienie. Dzięki radosnemu uniesieniu pojawi się uspokojenie w ciele. Dzięki uspokojonemu ciału pojawi się błogie uczucie. Dzięki błogości w umyśle pojawi się skupienie. Tak wtedy rozmyśla: 'To na co mój umysł był nakierowany, zostało osiągnięte. Teraz to odpuszczam.' Odpuszcza i nie rozpatruje, nie docieka. Pojmuje on: 'bez rozpatrywania i bez dociekania, wewnętrznie uważny, jestem szczęśliwy.'"

“puna caparaṃ, ānanda, bhikkhu vedanāsu … pe … citte … pe … dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. tassa dhammesu dhammānupassino viharato dhammārammaṇo vā uppajjati kāyasmiṃ pariḷāho, cetaso vā līnattaṃ, bahiddhā vā cittaṃ vikkhipati. tenānanda, bhikkhunā kismiñcideva pasādanīye nimitte cittaṃ paṇidahitabbaṃ. tassa kismiñcideva pasādanīye nimitte cittaṃ paṇidahato pāmojjaṃ jāyati. pamuditassa pīti jāyati. pītimanassa kāyo passambhati. passaddhakāyo sukhaṃ vedayati. sukhino cittaṃ samādhiyati. so iti paṭisañcikkhati — ‘yassa khvāhaṃ atthāya cittaṃ paṇidahiṃ, so me attho abhinipphanno. handa, dāni paṭisaṃharāmī’ti. so paṭisaṃharati ceva na ca vitakketi na ca vicāreti. ‘avitakkomhi avicāro, ajjhattaṃ satimā sukhamasmī’ti pajānāti. evaṃ kho, ānanda, paṇidhāya bhāvanā hoti.

Znów, Ānando, mnich taki, odsuwając tęsknoty i troski w odniesieniu do świata, pilnie i świadomie trwa, dostrzegając z przejrzystym zrozumieniem doznania i uczucia takie jakimi są … umysł taki jakim jest, odsuwając tęsknoty i troski w odniesieniu do świata, pilnie i świadomie trwa, dostrzegając z przejrzystym zrozumieniem naturę zjawisk taką jaka jest. Gdy tak trwa dostrzegając naturę zjawisk taką jaka jest, mając naturę zjawisk za podstawę, powstaje w nim, albo żarliwość ciała, albo powolność umysłu, albo rozproszenie umysłu tym co na zewnątrz. Wtedy, Ānando, mnich taki powinien nakierować swój umysł w stronę pewnego inspirującego znaku. Gdy tak nakieruje swój umysł w stronę pewnego inspirującego znaku, pojawi się w nim zadowolenie. Dzięki zadowoleniu pojawi się radosne uniesienie. Dzięki radosnemu uniesieniu pojawi się uspokojenie w ciele. Dzięki uspokojonemu ciału pojawi się błogie uczucie. Dzięki błogości w umyśle pojawi się skupienie. Tak wtedy rozmyśla: 'To na co mój umysł był nakierowany, zostało osiągnięte. Teraz to odpuszczam.' Odpuszcza i nie rozpatruje, nie docieka. Pojmuje on: 'bez rozpatrywania i bez dociekania, wewnętrznie uważny, jestem szczęśliwy'. Tym jest, Ānando, rozwój medytacji kierowanej.

“kathañcānanda, appaṇidhāya bhāvanā hoti? bahiddhā, ānanda, bhikkhu cittaṃ appaṇidhāya ‘appaṇihitaṃ me bahiddhā cittan’ti pajānāti. atha pacchāpure ‘asaṃkhittaṃ vimuttaṃ appaṇihitan’ti pajānāti. atha ca pana ‘kāye kāyānupassī viharāmi ātāpī sampajāno satimā sukhamasmī’ti pajānāti.
bahiddhā, ānanda, bhikkhu cittaṃ appaṇidhāya ‘appaṇihitaṃ me bahiddhā cittan’ti pajānāti. atha pacchāpure ‘asaṃkhittaṃ vimuttaṃ appaṇihitan’ti pajānāti. atha ca pana ‘vedanāsu vedanānupassī viharāmi ātāpī sampajāno satimā sukhamasmī’ti pajānāti.
bahiddhā, ānanda, bhikkhu cittaṃ appaṇidhāya ‘appaṇihitaṃ me bahiddhā cittan’ti pajānāti. atha pacchāpure ‘asaṃkhittaṃ vimuttaṃ appaṇihitan’ti pajānāti. atha ca pana ‘citte cittānupassī viharāmi ātāpī sampajāno satimā sukhamasmī’ti pajānāti.
bahiddhā, ānanda, bhikkhu cittaṃ appaṇidhāya ‘appaṇihitaṃ me bahiddhā cittan’ti pajānāti. atha pacchāpure ‘asaṃkhittaṃ vimuttaṃ appaṇihitan’ti pajānāti. atha ca pana ‘dhammesu dhammānupassī viharāmi ātāpī sampajāno satimā sukhamasmī’ti pajānāti.
evaṃ kho, ānanda, appaṇidhāya bhāvanā hoti.

Czym jest, Ānando, rozwój medytacji niekierowanej? Mnich, nie kierując umysłu na zewnątrz, pojmuje 'nie kieruję umysłu na zewnątrz'. Następnie pojmuje on 'nie jestem ograniczony, jestem wyswobodzony, niekierowany'. Wtedy też pojmuje on 'odsuwając tęsknoty i troski w odniesieniu do świata, pilnie i świadomie trwam, dostrzegając z przejrzystym zrozumieniem ciało takie jakim jest, jestem szczęśliwy'.
Mnich, nie kierując umysłu na zewnątrz, pojmuje 'nie kieruję umysłu na zewnątrz'. Następnie pojmuje on 'nie jestem ograniczony, jestem wyswobodzony, niekierowany'. Wtedy też pojmuje on 'odsuwając tęsknoty i troski w odniesieniu do świata, pilnie i świadomie trwam, dostrzegając z przejrzystym zrozumieniem doznania i uczucia takie jakimi są, jestem szczęśliwy'.
Mnich, nie kierując umysłu na zewnątrz, pojmuje 'nie kieruję umysłu na zewnątrz'. Następnie pojmuje on 'nie jestem ograniczony, jestem wyswobodzony, niekierowany'. Wtedy też pojmuje on 'odsuwając tęsknoty i troski w odniesieniu do świata, pilnie i świadomie trwam, dostrzegając z przejrzystym zrozumieniem umysł taki jakim jest, jestem szczęśliwy'.
Mnich, nie kierując umysłu na zewnątrz, pojmuje 'nie kieruję umysłu na zewnątrz'. Następnie pojmuje on 'nie jestem ograniczony, jestem wyswobodzony, niekierowany'. Wtedy też pojmuje on 'odsuwając tęsknoty i troski w odniesieniu do świata, pilnie i świadomie trwam, dostrzegając z przejrzystym zrozumieniem naturę zjawisk taką jaka jest, jestem szczęśliwy'.
Tym jest, Ānando, rozwój medytacji niekierowanej.

“iti kho, ānanda, desitā mayā paṇidhāya bhāvanā, desitā appaṇidhāya bhāvanā. yaṃ, ānanda, satthārā karaṇīyaṃ sāvakānaṃ hitesinā anukampakena anukampaṃ upādāya, kataṃ vo taṃ mayā. etāni, ānanda, rukkhamūlāni, etāni suññāgārāni! jhāyathānanda, mā pamādattha; mā pacchā vippaṭisārino ahuvattha! ayaṃ vo amhākaṃ anusāsanī”ti.

Tak też, Ānando, nauczałem rozwoju medytacji kierowanej, nauczałem rozwoju medytacji niekierowanej. Cokolwiek, Ānando, powinno być zrobione przez współczującego nauczyciela, ze współczucia dla jego uczniów, pragnąc ich dobra, ja zrobiłem dla ciebie. Oto są korzenie drzew, Ānando, oto są puste pomieszczenia. Praktykuj medytację jhān, Ānando, nie bądź niedbały, abyś tego nie żałował później. Oto moje przesłanie.

idamavoca bhagavā. attamano āyasmā ānando bhagavato bhāsitaṃ abhinandīti.

To właśnie powiedział Błogosławiony. Uradowany Czcigodny Ānanda rozkoszował się słowami Błogosławionego.